Sırrı hala çözülemedi. 122 yıllık ampul hala yanıyor: Yanmaya başladığında 2. Abdülhamid tahttaydı
Yanmaya başladığında Osmanlı İmparatorluğu’nun hüküm sürdüğü ve 2. Abdülhamid’in tahtta olduğu döneme denk gelen bir ampul, 122 yıldır hiç sönmüyor. ABD’nin Kaliforniya eyaletindeki Shelby Elektrik fabrikası tarafından 1895 yılında üretilen bu sönmeyen ampul, Guinness Dünya Rekorlar Kitabı’na kaydedilmiş. Ampulün sırrı hala çözülemediği gibi, icat eden kişinin de artık hayatta olmaması nedeniyle bu ampul tarihe geçen bir sırrı koruyor.
Normalde satın alınan bir ampulün ömrü 3-4 yıl arasında değişiyor ve genellikle arızalandıktan sonra yenisi alınıyor. Ancak bu sönmeyen ampul, sıra dışı dayanıklılığıyla dikkat çekiyor. İlk günkü gibi çalışan ampul, kısa arızalar ya da elektrik kesintileri dışında hiç kapatılmamış ve aradan geçen 122 yılın ardından dahi hala yanmaya devam ediyor. Halen Kaliforniya’daki Müzeler Bölgesinde sergilenen ampul, dünya çapında on binlerce ziyaretçiyi meraklandırmaya ve hayran bırakmaya devam ediyor.
Ampulün üretildiği firma olan Shelby Elektrik fabrikası maalesef kapanmış ve bu da ampulün tarihi değerini artırmış durumda. Ampul ilk icat edildiğinde 30-60 watt arasında bir ışık enerjisi sağlarken günümüzde 4 wattlık bir ışık sağlıyor. Bu da bir gece lambası kadar bir ışık veriyor demek. Etrafındaki teknolojik gelişmelerden bağımsız olarak, bu ampul azami verimliliğini 122 yılı aşkın bir süredir koruyor ve sırılsıklam çalışıyor.
Üretildiği yıldan günümüze kadar sürekli açık tutuldu
Bir ampulün 122 yıldır yanıyor olması şaşırtıcı bir gerçek. Bu ampul ilk kez 1901 yılında Kaliforniya eyaletinde yanmaya başladı ve o dönemde Osmanlı İmparatorluğu’nun hükümdarı olan 2. Abdülhamid tahtta bulunuyordu. Bu ampulü üreten Shelby Elektrik fabrikası, tarihe geçecek bir icraatın altına imza atmıştı. Ancak gizemli bir şekilde bu ampul, üreticisi ile birlikte sırlarını yanına götürdü.
Normalde en fazla 3-4 yıl dayanan ampullerden farklı olarak yüzyıllardır yanıyor
Thomas Edison tarafından 1880 yılında icat edilen ampuller, genellikle 3-4 yıl dayanıyor. Ancak Shelby Elektrik fabrikası tarafından üretilen bu özel ampul, 122 yıldır yanıyor. Nasıl bu kadar uzun süre yanabilmiş olabileceği hala bir sır olarak kalmaya devam ediyor.
Guinness Dünya Rekorlar Kitabı’na kaydedildi
Bu sıra dışı ampulün Guinness Dünya Rekorlar Kitabı’na “Ripley’a Believe It or Not” olarak kaydedilmesi de oldukça ilginç. Ampul, insanlar tarafından hala merakla takip edilen bir konu olmaya devam ediyor. Ancak üreticisi ile birlikte sırları açığa çıkmadığı için, bu gizemli ampul hakkında ne kadar bilgi sahibi olabileceğimiz belirsiz.
Martin Kykta’nın Makalesi: Dünya Tarihinin En Uzun Süre Aydınlatan Ampulü
Centennial Light, Livermore’daki itfaiye istasyonunda bulunan ve dünya tarihinin en uzun süre yanan ampulü olarak bilinen nadir bir objedir. Üretildiği dönemlerde cam üfleme tekniği kullanılan ve karbon filamana sahip olan ampul, günümüzde bile çalışır durumdadır.
Martin Kykta, MAK Electro-Optics’in başkanı olan bir fizikçidir ve ampul hakkında bir makale yazmıştır. Bu makale, ampulün teknik bölümlerini detaylı bir şekilde açıklamaktadır. Ayrıca, ampulün dünya tarihinin en uzun süre aydınlatan ampulü olduğu gerçeği makalede belirtilmiştir. Martin Kykta ampulün teknik detaylarına farklı bir açıdan bakmış ve yazısıyla ampul hakkında bilgi edinmek isteyenler için faydalı bir kaynak oluşturmuştur.
Centennial Light, 1901 yılından bu yana neredeyse hiç kapanmamış olmasıyla birçok insanın ilgisini çekmiştir. Bu yüzden ampulü ziyaret etmek isteyenlerin sayısı her geçen gün artmaktadır. Bu nadir eseri görmek isteyen ziyaretçiler, 122 yıllık Shelby marka bir ampulü yakından görme fırsatı da bulabilirler. Ampulün özel tasarlanmış bir kasa içerisinde sergilenmesiyle birlikte, yeni teknolojik özellikleriyle de dikkat çekmektedir. Sony marka yeni bir Bulbcam, kasanın altına yerleştirilmiş ve iki kat daha büyük ve net resimler gönderebiliyor.
The Centennial Light ampulü, Livermore belediyesi tarafından sahiplenilmiştir. Belediye, ampul için yeni bir sergileme alanı oluşturmayı ve bu web sitesini yenilemeyi planlamaktadır. İtfaiye istasyonu görevlilerinin zamanı elverdiğinde, Bulb-Cam web kamerası da çalışmaktadır. Ayrıca, ampul hakkında belgesel ve filmler hazırlanmaktadır ve dünyanın farklı yerlerinden birçok ziyaretçiye ev sahipliği yapıyor. The Centennial Light ampulü, tarihte nadir rastlanan özellikleriyle hepimizi şaşırtmaya devam ediyor.