Artık bayat ekmekleri çöpe atmayacaksınız. Bayat ekmekleri nasıl değerlendirebiliriz?

En temel fizyolojik ihtiyaçların başında gelen ekmek tarih boyunca her toplumda farklı şekillerde yapılmıştır. Hayatta kalabilmek için zaruri bir ihtiyaç olarak doğan ekmek, zamanla tarımın daha da çoğalmasıyla bir ticari mala dönüşmüştür. İnsanlar avcı toplayıcı yaşamdan tarıma geçtiğinden beridir ekmek her toplumda yapılmaya başlanmıştır. İlk olarak ekmeğin Antik Mısır uygarlığında yapıldığı düşünülmektedir. Daha öncesinde de yapılan ekmekler mevcuttur. Ancak ilk mayalı ekmekleri yapılan arkeolojik kazılarla Mısırlılara ait olduğu saptanmıştır. Her kültürde farklı şekillerde de yapılsa taşıdığı önem ve değer aynıdır. En temel besin kaynağı olarak görülmekteydi. Zamanla insanların çoğalması ve akabinde sanayi devrimine girilmesiyle tüm dünya düzeni değişmişti. İnsanlar artık ürettiklerinin daha da fazlasını üretmeye başlamış ve bunu ticari bir kazanç haline getirmişlerdi. Bu durum beraberine çok büyük bir sorunu getirmişti. Bu sorun dünyanın en büyük sorunlarının başında yer alan “israf” sorunuydu.

İnsanlar ürettiklerinin fazlasını satamayınca ve ya kendileri tüketemeyince çöpe atmaya başlamışlardı. Bu da beraberinde çok büyük israfları getirmişti. Dünya genelinde günde çöpe atılan ekmek sayısı yardıma muhtaç insanların sayısından da fazladır. Örneğin ülkemizde son verilere göre günde ortalama olarak 10 milyon ekmek çöpe atılmaktadır. Bu oran son yılların en yüksek rakamıdır. Bu çöpe atılan ekmeklerin çok büyük bir kısmı bayat olan ekmeklerden meydana gelmektedir. Bunun da en büyük nedeni insanların ihtiyacından çok fazla ekmek almasıdır. Ekmeklerin hepsini tüketilmediğinden zamanla bayatlamakta ve bu da çöpe atılmasına neden olmaktadır.

Yapılan araştırmalara göre çöpe atılan bu ekmekler çok büyük bir ekonomik boşluğu da beraberinde getirmektedir. Çünkü sadece ekmek israfı yapılmamaktadır. Ayrıca ekmek olana kadar; elektrik, un, buğday gibi pek çok alanda da israfa gidilmektedir. Peki, bu durumu azaltmanın yolları var mıdır? Bayat ekmekleri nasıl değerlendirebiliriz? İşte detaylar…

Bayat ekmeği nasıl değerlendirebiliriz?

Bayat ekmekten pizza yapmak;

Gerekli malzemeler;

• Yarım ekmek
• Yarım fincan zeytinyağı
• 2 adet yumurta
• 1 çay kaşığı kadar toz biber
• 1 çay kaşığı tuz
• Ortalama 2 bardak süt
• Rendelenmiş kaşar peyniri
• 2 adet dilimlenmiş biber
• Sucuk ve ya salam
• 1 adet doğranmış domates

Sosu için;

• Baharatlar (kekik, toz biber vs.)
• 1 kaşık domates salçası
• 1 kaşık tereyağı
• 3 kaşık zeytinyağı

Yapılışı;

Pizza yapmak için ilk yapılması gereken şey ekmek hamuru hazırlamaktır. Bunun için süt, yumurta, zeytinyağı, toz biber ve tuzu iyice karıştırıyoruz. Hazırladığımız bu sosa ekmeklerimizi ilave ediyoruz. İyice karıştıktan sonra tavanın altına tereyağı sürüp ekmeği tabana eşit bir şekilde yayıyoruz.

Ekmekleri eşit bir şekilde tabana iyice yerleştirdikten sonra üst kısmı için bir sos hazırlıyoruz. Bu sos için domates salçası, tereyağı ve zeytinyağını iyice karıştırıyoruz. Sosu hazırladıktan sonra bir fırça yardımıyla ekmeğimizin üstüne sürüyoruz. Ardından sosun üzerine de rendelediğimiz kaşar peynirini ilave ediyoruz.

Kaşar peynirini de eşit bir şekilde yaydıktan sonra sucuk ve biberleri ekliyoruz. Tüm malzemeleri ekledikten sonra tepsiyi fırına veriyoruz. Fırındayken ara ara kontrol ediyoruz. Pizzamız piştiğinde fırından alıp dilimlemeye başlıyoruz. Ardından da servise hazır bir hale getiriyoruz.

Bayat ekmekten galeta unu elde etmek;

Bayat ekmeklerden pek çok şey yapılmaktadır. Bu yapılanlardan birisi de galeta unudur. Özellikle kızartma kaplaması olarak çok fazla kullanılan galeta ununu elde etmek için öncelikle bayat ekmeği çok küçük parçalara bölmemiz gerekmektedir. Ekmeği böldükten sonra altına yanmaması için bir yağlı kâğıt serip fırın tepsisine yerleştiriyoruz. Ortalama 150 derecelik bir ısıda üstü hafif kızarana kadar fırında pişirin. Pişirme işlemi bittikten sonra tepsi fırından çıkarılır ve soğuması için biraz beklenir. Ardından kızarttığımız bu ekmekleri mutfak robotundan geçirerek un ufak hale getiriyoruz. Ardından elde ettiğimiz ekmek tozunu elek yardımıyla iyice elekten geçiriyoruz. Daha sonra da temiz bir kavanozun içerisinde muhafaza etmek için ilave ediyoruz. Bayat ekmeği değerlendirmek için çok güzel bir yöntemdir. Marketlerden galeta unu satın almak yerine evde kendinizde yapabilirsiniz.

Bayat ekmekten ıslama köfte yapmak;

Gerekli malzemeler;

• Yarım kilo kıyma
• 1 sur bardağı kadar ekmek içi
• 1 adet kuru soğan
• 1 tatlı kaşığı tuz
• 1 tatlı kaşığı kimyon
• 1 yemek kaşığı kadar süt
• 1 tatlı kaşığı kadar karabiber
• İki yemek kaşığı sıvı yağ
• 1 adet et bulyon ( et bulyon yoksa et suyu kullanılabilir)
• 1 tatlı kaşığı kırmızı toz biber
• 2 yemek kaşığı tereyağı
• 16 – 18 dilim ekmek
• 5 su bardağı

Yapılışı;

Islama köftenin en önemli püf noktası kullanılan ekmeğin mutlaka bayat olmasıdır. Eğer taze ekmek kullanılırsa parçalanabilir. Onun için mutlaka bayat ekmek kullanılmalıdır. İlk önce kıymayı bir kaba alıyoruz ve rende yardımıyla soğanı rendeleyip üzerine ilave ediyoruz. Soğanın rendelenmesinden sonra diğer malzemelerde yavaş yavaş ilave edilip iyice yoğuruyoruz. Köftenin harcını yaptıktan sonra üstünü streç ile kapatıp buzdolabında 1 saat kadar dinlendiriyoruz.

İyice dinlenen köftenin harcı daha sonra şekil verilerek ızgaraya konulur. Izgara yoksa bir tavada az yağla kızartabilirsiniz. Köfteler ızgarada pişerken başka bir kap alın ve içine su koyup ocağa koyun. Su kaynamaya başladığında et bulyonu (yoksa et suyu) ekleyin. Et bulyon tamamen eriyene kadar karıştırın.

Bir başka tarafta tavada tereyağını eritin. Ardından da üzerine 1 yemek kaşığı kırmızı toz biber ekleyin ve iyice karıştırın. Ardından hazırladığınız bu tereyağını et suyuna boşaltın. Bu işlemin ardından dilimlenen ekmekleri bu sosun içine batırın. Daha sonrada sosa batırdığınız ekmek dilimlerini de ızgaraya alın ve hafifçe kızarmasını sağlayın. Ekmek dilimleri de kızardıktan sonra köftenin yanında biber ve domates kızartabilirsiniz. En son bir tabağa kızarmış ekmek dilimlerini yerleştirin. Üzerine de köfteleri ekleyip servis edin.

Bayat ekmekten börek yapmak;

Gerekli malzemeler;

• 3 adet yumurta
• 1 su bardağı kadar rendelenmiş kaşar peyniri
• 3 adet biber
• 2 adet domates
• 6 dilim hindi jambon
• 10 ve ya 12 adet dilimlenmiş ekmek
• 1 su bardağı süt
• 1 demet maydanoz
• 1/2 çay bardağı oranında sıvıyağı
• 1/2 çay kaşığı kadar karabiber
• 1 çay kaşığı kadar da tuz
• 2 yemek kaşığı tereyağı (yoksa margarin de kullanılabilir)

Yapılışı;

Süt, sıvıyağı, baharatlar ve yumurta bir kâseye alınır. Ardından maydanozlar çok ince doğranarak içine ilave edilir. Bu malzemeler iyice karışıncaya kadar karıştırılır. Daha sonra hazırlamış olduğunuz ekmek dilimlerinin her iki tarafına da tereyağı ve ya yoksa margarin sürün.

Biberler, domates ve hindi füme 2’ye ve ya 4’e bölünür. Domatesler yuvarlak olarak dilimleyin. Her dilimin arasına doğranan malzemelerden konulur. En son rendelenmiş kaşarı da ekleyin. Ardından tüm ekmek dilimlerini bir kek kabına koyun. Üstüne de yumurta ve süt ile hazırladığınız karışımı bir kepçe yardımıyla en son üstüne gezdirin. Önceden ısıtılan 190 derece olan fırında ortalama olarak 20 dakika kadar pişirin. Ardından sıcak sıcak keserek dilimleyin ve servis edin.

Afiyet olsun