Bu diyet ile kronik yorgunluğa veda edin
Günümüzün hayat şartlarında pek çok insan birçok işi aynı anda yetiştirme stresiyle başa çıkmaya çalışıyor. Kronik yorgunluk adı verilen bir sendromla da mücadele eden insan sayısı oldukça fazla. Kronik yorgunluk, insanların normal şartlarda dinlenmesine rağmen kendilerini sürekli olarak yorgun hissetmeleri durumudur. Hayat kalitesini kökünden etkileyen bu durum, psikolojik bir sorundur. Beslenmeyle beraber kronik yorgunluk atlatılabilir.
Kronik yorgunluk sendromu nöropsikiyatrik, nöroendokrin, immünolojik, semptomlarla kendini gösteren, multisistemik tutulumlu, 6 aydan uzun süren, sakatlayıcı ve ağır bitkinlik ile karakterize, santral sinir sistemi işlev bozukluğudur.Yorgunluk, konsantrasyon güçlüğü, atralji, ateş, miyalji, baş ağrısı, uyku bozuklukları ve psikiyatrik yakınmalarla kendini gösteren bu hastalık, çok uzun bir süre Febricula, Nevrasteni, Da Costa sendromu, Royal Free hastalığı, Epidemik Nöromiyasteni, İzlanda Hastalığı, 20.Yüzyıl hastaliği, Fibromiyalji gibi isimlerle tanımlanmıştır (1).Centers for Disease Control (CDC) tarafından 1987 yılında tanı kriterleri ile Kronik Yorgunluk Sendromu (KYS) adını almıştır
Kronik yorgunluk nedir?
Kronik yorgunluk; insanların yeteri kadar dinlenmesine rağmen kendilerini sürekli olarak yorgun hissetmeleridir. Bu insanların verimleri yaptıkları pek çok işte düşer, sürekli bir mutsuzluk halinde olurlar ve her şeye karşı isteksizleşirler. Kronik yorgunluğun seviyeleri vardır. Kimilerinde isteksiz ve yorgun bir halde seyrederken kimilerinde de günlük hayatlarını idame edemeyecekleri seviyelere ulaşır. Nedeni henüz tam olarak saptanmamış olan kronik yorgunluk, kadınlarda erkeklere göre daha sık rastlanır. Stresle doğrudan bağlantılı olduğu düşünülen kronik yorgunluk, eklem ağrıları ve sürekli bir yorgunluk hali ile anlaşılabilir. Stres denen şey sadece psikolojik sanılsa da, aslında fiziksel anlamda da büyük etkilere sebep olur. Stres, kronik yorgunluğun başlıca sebeplerinden bir tanedir. Uyku düzensizliği de bir diğer önemli etkendir. Yeteri kadar dinlenip uyusanız da hep bir uykusuzluk ve yorgunluk hali vardır. Kronik yorgunluk söz konusu olduğunda yaş ve genetik faktörler de işin içine girer.
Kronik yorgunluk sendromunun tanýsal öncülünün “nevrasteni” olduğu söylenegelmiştir. 1869 yılında Amerikalı nörolog George Beard’ın tanımladığı, sinir sisteminin zorlanması sonucu ortaya çıkan fiziksel ve ruhsal yorgunluk, baþ ve bedende müphem ağrılar uykusuzluk, hazımsızlık, çarpıntı ve ateş basması belirtileri ile gittiği bildirilen ve başlangıçta “Amerikan sinirliliği” olarak bilinen nevrasteni tanısı, kısa zamanda Avrupa’ya yayılmış ve orta sınıfın en popüler hastalığı olmuştur. Avrupa’da o dönemde egemen olan psikanalitik bakış açısının etkisiyle daha çok ruhsal kökenli olabileceği düşünülmüş, hatta psikanalitik sağaltımdan yarar göreceği bildirilmiştir.
Kronik yorgunluk belirtileri
- Sürekli bir bitkin olmak
- Sürekli uykulu olmak
- Kas ve eklem ağrıları
- Enerji kaybı
- Bağışıklık sisteminin güçsüzleşmesi
- Mide bulantısı ve ağrısı
- Unutkanlık
- Uyku düzeninin bozulması
- Bağırsakta birtakım bozukluklar
- Olumsuz düşünceler
- Mutsuzluk
- Depresyon
- Karın ağrısı
Bu diyet ile kronik yorgunluğa veda edin
Kronik yorgunluğun ne olduğundan, nedenlerinden ve belirtilerinden bahsettik. Bu zor durumu yenmek ve ondan kurtulmak için beslenme çok önemli. İşte, kronik yorgunluktan kurtulmaya yarayan o diyet.
- Kronik yorgunluktan şikayetçi olan kişi, göstermiş olduğu semptomlar dahilinde beslenmelidir.
- Diyeti yüksek proteinli olmalı ve düşük karbonhidratlı olmalı. Ara öğünlerde de şeker, fazla kafein ve alkol kullanmamaya büyük özen gösterilmelidir. Bu maddeler kronik yorgunluğu tetikler.
- Düşük tansiyon var ise tuz ve su tüketimi büyük oranda artmalıdır.
- Enerji ürettiklerinden, mitokondri sayısı artırılmalıdır. Bunun için de antioksidan içeren besinler tüketmeliyiz. Antioksidanlar, serbest radikallerle savaşırlar ve onları yok ederler. Ayrıca antioksidanlar nitrat ve nitrit gibi
- Diyet mutlaka düşük yağlı bir programlamada olmalıdır. Yağı da yararlı ve doğal yağlardan seçmek mantıklı olacaktır.
- İşlenmiş gıdalar, işlenmiş karbonhidratlar, işlenmiş yağlar tüketmekten kaçınılmalıdır. Tatlandırıcı ve trans yağlardan da uzak durulmalıdır.
- Hindi, ceviz, yulaf, muz, bitter çikolata, Antep fıstığı, vişne gibi melatonin içerikli gıdalar sıklıkla tüketilmelidir. Ayrıca uyku zamanında papatya çayı da melatonini destekler.
- Diyet içeriğinde demir de olmazsa olmazdır. Demir, insan vücudu için oldukça gereklidir. Demir hayvansal gıdalarda da bitkisel gıdalarda da bulunur. Alması kolayken, herkeste sıklıkla demir eksikliğine rastlanır. Kronik yorgunluğu ortadan kaldırmak için mutlaka demir eksikliğini yenmek gerekir. Kırmızı et, tavuk, hindi, balık, yumurta, kuru baklagiller, yeşil yapraklı sebzeler de demir açısından yüksek içeriğe sahip gıdalardır.
- Diyette mutlaka B12 de bulunmalıdır. Hayvansal gıdalarda çokça bulunan B12’yi vücuda sokmak için gerekli gıdalar et, tavuk, balık, yumurta, süt, yoğurt, peynir ve karaciğerdir.
- Kansızlık da kronik yorgunluğa sebebiyet verdiğinden kansızlığı ortadan kaldıracak olan ıspanak, keçiboynuzu, kırmızı et gibi besinler mutlaka tüketilmelidir.
10 günde 5 kilo verdiren kronik yorgunluk diyeti
Kahvaltı: 1 tatlı kaşığı pekmez, 1 adet yumurta, 5 adet ceviz, 1 dilim ekşi mayalı ekmek, maydanoz, biber ve domates.
Öğle: 5 yemek kaşığı yağsız etten yapılmış et sote. 3 yemek kaşığı zeytinyağlı baklagil yemeği ya da zeytinyağlı sebze yemeği, 1 dilim ekşi mayalı ekmek, bol yeşillikli salata.
Ara öğün: 1 avuç ceviz, badem ya da fındık, 2 adet kuru kayısı.
Akşam: 5 yemek kaşığı kıymalı sebze yemeği, 5 yemek kaşığı bulgur pilavı, bol yeşillikli salata.
Ara öğün: 1 ince dilim karpuz ya da 1 şeftali ya da 15 adet kiraz.