Abdürrahim Karakoç kimdir? Abdürrahim Karakoç şiirleri
Türk halk şiiri ile ilgilenenler Abdurrahim Karakoç şiirleri ile yakından ilgilenirler. Çünkü Abdürrahim Karakoç, sevilen bir halk şairidir.
Abdürrahim Karakoç Kimdir?
Abdürrahim Karakoç, Türk edebiyatında aynı zamanda bestelenerek türkü formunda seslendirilmiş Mihriban isimli şiiri ile tanınan güçlü şairlerden biridir. Aynı zamanda gazetecilik mesleğiyle uğraştığı da bilinir. Bir dönem politika ile ilgilenmiştir.
Abdürrahim Karakoç’un Hayatı
Abdürrahim Karakoç, 1932 yılında Maraş’ta doğmuştur. Küçük yaşta şiirle tanışır, çünkü ailesinde ondan başka şair olanlar da vardır. Babası, kardeşleri ve dedesi de şair olan Karakoç; şiirin içinde büyümüştür. Doğduğu yer olan Maraş, şairlik ve şiir konusunda zengin bir kültüre sahip, 7 güzel adam denilen 7 güçlü şairin yaşadığı yer olduğu için, Abdürrahim Karakoç’un şairlik yeteneği bir hayli gelişmiştir.
Kendisi Mihriban şiiriyle tanınmış olsa da aslında yaşadığı dönemin sıkıntılarını ve haksızlıkları çekinmeden eleştiren hiciv şairliği yönü daha kuvvetlidir. Ülkücü görüşe sahip olan Abdürrahim Karakoç; çarpık düzeni, halka yapılan haksızlıkları, ezilen hor görülen mazlumları şiirleriyle anlatmış, birçok siyasi çalkantının yaşandığı dönemde her zaman mücadele eden biri olmuştur.
Memurluk yapan Abdürrahim Karakoç, aynı zamanda eserler kaleme almış, siyasete girmiş, gazetecilik yapmıştır. Uzun süren hayatına birçok eser sığdıran Abdürrahim Karakoç, 2012 yılında Ankara’da hayata gözlerini yummuştur.
Abdürrahim Karakoç’un Eserleri
Abdürrahim Karakoç, şiir türü başta olmak üzere onlarca kitap yazmıştır. Yazdığı şiirlerini, Mihriban, Vur Emri, Hasan’a Mektuplar gibi isimlerle derlediği kitaplarında yayımlamıştır. Şairin şiir kitaplarına verdiği isimler, kitabın içindeki herhangi bir şiirin adıyla aynıdır. 1960 yılından 2007 yılına kadar aktif olarak yazmış ve kitaplar çıkarmıştır. 15 tane şiir kitabı 1 tane de denemelerini topladığı kitabı mevcuttur.
Abdürrahim Karakoç’un Şiir Anlayışı
Abdürrahim Karakoç; şiiri bir vasıta olarak görür. Ona göre şiir halkı bilinçlendirmek, yapılan haksızlıkları göstermek amacıyla yazılır. Herkesin anlayabileceği dilde yazarak şiirlerinin geniş okur kesimine ulaşmasını sağlamıştır. Halk edebiyatına mensup şiirler yazmış bir halk şairidir. Halk şairlerinin genellikle saz ya da bağlama çaldığı görülür fakat Abdürrahim Karakoç saz çalarak şiir söyleyen bir ozan değildir.
Onun şiirleri farklı bestekarlar tarafından bestelenmiş olsa da kendisinin ozanlık vasfı bulunmamaktadır. Şiirlerinde kullandığı dil, gayet anlaşılabilir, mecazlı, gündelik deyişlerin bol kullanıldığı bir dildir. Şair, hece ölçüsünü ustalıkla kullanmış; şiirlerinde ahenk unsuruna özen göstermiştir. Şiirleri, hem biçim hem içerik yönüyle güçlü ve hem göze hem kulağa hitap eden eserlerdir. Şairin şiir anlayışı maddeler halinde toparlanacak olursa şöyle sıralanabilir:
- Şiirlerinde herhangi bir akıma bağlı kalmamıştır ama muhafazakâr yönü daha kuvvetlidir.
- Şiirlerinde aşk, ayrılık, yalnızlık, acizlik, haksızlıklar, adaletsizlikler, toplumun aksak yönleri, Anadolu konuları işlenir.
- Şiirlerinde hece ölçüsünü ve uyak kullanmıştır.
- Mısralar içinde aliterasyon gibi söz sanatlarına rastlanır.
- Ahenk ve biçim unsuruna önem vermiş olan şair, içerik ve biçimi ölçülü ve oranlı olarak şiirlerine uygular.
- Şiiri yazılmış olmaktan çok bir şeyleri anlatmak için kullanır, yani şiiri araç olarak benimser. Özellikler hiciv şiirlerinde okuyucuya ders verme amacı görülür.
Abdürrahim Karakoç’un şiir anlayışı ve şiir türünde benimsediği görüşler bu şekilde özetlenebilir.
Abdürrahim Karakoç Şiirlerinin Biçim Özellikleri
Abdürrahim Karakoç, şiirin dış görünüş olan biçimsel özelliklerinde başarılı bir şairdir. Şiirleri dörtlükler halinde yazılmış genellikle uyaklı, kelimeler ve mısralar arasında bütünlük gösteren şiirlerdir. Şiirlerinde edebi sanatları fazlaca kullanır, özellikle benzetme ve istiare söz sanatları sıklıkla görülür. Halk edebiyatı şairlerinden olduğu için şiirlerinde hece ölçüsünü, bir diğer adıyla parmak hesabını kullanmıştır.
Şiirlerinde mısralar arasında durak denilen ahenk unsurunu ve düz ya da çapraz uyak kullandığı görülür. Kısa şiirleri de vardır, uzun şiirleri de. Ama her şiirinin biçimsel açıdan özenli olduğu görülür.
Abdürrahim Karakoç Şiirlerinin İçerik Özellikleri
Abdürrahim Karakoç, şiirlerinde anlatmak istediği her şeyi konu olarak seçer ve şiir formunda okuyucuya sunar. Konu olarak aşk, günlük yaşam, içinde bulunulan dönemin sorunları, hak, adalet, Allah sevgisi, inanç gibi konuları işler. İçerik açısından da biçimsel açıdan da anlamlı ve bütünsel şiirler yazmıştır. Şiirlerinde konuyu da şekil güzelliğini de aynı oranda önemsemiş, anlamsal ve şekilsel bütünlüğü şiirlerinde başarılı bir şekilde kullanır.
Abdürrahim Karakoç’un En Güzel Şiirleri
Abdürrahim Karakoç’un en çok bilinen ve en çok sevilen şiiri Mihriban’dır. Mihriban, hem yazıldığı dönemde hem günümüze kadar olan süreçte şiir severlerin beğenisini kazanmış ve dilden dile söylenegelmiştir. Bu şiir, Abdürrahim Karakoç’un tanınmasına yardımcı olmuş, türkücü Musa Eroğlu tarafından türkü haline çevrilip hafızalara kazınmıştır.
Şairin Bayramlar Bayram Ola ismini verdiği şiiri de beğenilen şiirleri arasındadır. Bu şiirde bir bayram günü yoksulluk çektiği için ailesi nezdinde sıkıntıya düşen bir babanın hüzünlü bir hikayesini şiir dilinde anlatır.
İncitme isimli şiirinde nahif ve merhametli olmanın önemini ortaya koyan şair, bu şiiriyle de beğeni toplamıştır. Şiirde hayatta var olan her şeye karşı kibar ve yumuşak huylu davranmak gerektiği anlatılır.
Suları Islatamadım şiirinde çaresizliği ve insanın yorgunluğunu güzel bir dille anlatmış, bu şiiri de sevilerek okunur.
Abdürrahim Karakoç’un Mihriban Şiiri Hakkında
Mihriban, bir aşk şiiridir. Şairin kalıcılığı ve tanınmışlığına büyük katkısı olan bir şiirdir. Şiir, türkü olarak günümüzde hâlâ dillere pelesenktir.
Mihriban, aslında tek bir şiir değildir. 3 şiirlik bir seridir. Abdürrahim Karakoç bu seride şiirlerine Mihriban (aşk), Mihriban (unutursun), Mihriban (beklemek) isimlerini vermiştir. Mihriban şiiri denilince akla ilk gelen aşk konulu şiir, aynı zamanda türküye de çevrileni 6 kıtalık dörtlüklerden oluşan bir şiirdir. Diğer iki Mihriban şiiri bu şiirin devamı niteliğinde olup içerikleri konu olarak değiştirilmiştir.
Mihriban, Abdürrahim Karakoç’un gençlik çağlarında sevip de kavuşamadığı sevgilisine yazdığı eserdir. Burada konuyla alakalı farklı hikayeler olsa da Karakoç’un bir kıza sevdalandığı, ailesini kızı istemek için gönderdiği ancak kızı kendisine vermedikleri ve sonrasında kızın başkasıyla nişanlandığı bilinir. Şair bu durum üzerine acısını ve üzüntüsünü bu şiirle anlatmıştır.
Mihriban aslında ne gerçekten Karakoç’un gerçek sevgilisinin ismidir, ne de gerçekte sevgilisi sarı saçlıdır. Mihriban bir temsildir. Şairin şiiri yazdığı kızın gerçekte kim olduğu, nasıl biri olduğu muammadır. Bu şiiri yazdıktan uzun yıllar sonra bir röportajında Abdürrahim Karakoç, Mihriban diye aşkını anlattığı sevgilisinin ismini soranlara bunu kimseye söylemeyeceğini belirtmiştir.
O dönemde âşık olduğu kıza, yine Mihriban rumuzunu kullanarak mektuplar yazar. Ama bu mektupları kıza göndermez çünkü ailesinin kıza bir sıkıntı yaratmasından çekinir. Yazdığı mektupları gazetede yayımlar. Mihriban dediği sevgilisinin bu mektupları okuduğunu bilir. İşte dillerden dillere dolaşan Mihriban türküsünün hüzünlü hikayesi böyledir. Kavuşulamayan bir aşktan herkesin sevdiği bir türküye dönüşen Mihriban, şairin en güçlü metaforlarındandır.
Abdürrahim Karakoç Şiirlerinde Aşk
Abdürrahim Karakoç, Mihriban şiiriyle, kavuşamadığı aşkıyla bilindiği için onun şiirlerinde aşk her zaman yerini bulmuştur. Sen Varsın, Yağmur Yağar Gibi, Sen isimli şiirleri gibi konusu aşk olan sayısız şiiri vardır. Bu şiirlerde aşık her zaman şairdir fakat sevgili bazen beşeri bir aşk, bazen Allah aşkı, bazen İslam aşkı gibi formlarda değişebilir. Şair bu şiirlerde aşk konusunun nezdinde ayrılık, kavuşamamak, özlem, hasret gibi konuları işler.
Abdürrahim Karakoç’un Hiciv Şiirleri
Aslında Abdürrahim Karakoç’un hiciv yani eleştiri yönü pek kuvvetlidir. Şiirlerinde hicvetmeyi biçim ve içerikle ustaca birleştirerek başarılı eserler ortaya koymuştur.
Yaşadığı dönemde siyasi alanda yaşanan kargaşa, yönetimdeki adaletsizlikler, halka yapılan ezici muamele, liyakatsizlik gibi sorun olarak gördüğü konuları seçerek hiciv şiirleri kaleme almıştır. Kendisi, hiciv şiirleri ile bilinen Nef’î’ye benzetilmiştir. İsyan-ı Sükut, Say, Bebeğe İhtar, Çarpık Çağ, Azınlık, Vasiyet gibi birçok hiciv şiiri vardır.
Abdürrahim Karakoç Şiirlerinde İnanç ve Din
Abdürrahim Karakoç, muhafazakâr bir görüşe sahipti. Güçlü bir İslamcılık savunucusu olan şair, bazı şiirlerinde Allah sevgisi, Hz. Muhammed, İslam inancının güzellikleri, İslamiyet’i yaymak için yapılması gerekenler, ahiret gibi konuları işlemiştir. Zikrullah, Hak Yol İslam Yazacağız isimli şiirleri bunlara örnektir.
Abdürrahim Karakoç Şiirlerinde Memleket ve Vatan Sevgisi
Şair, Anadolu aşığıdır. Anadolu’da doğup büyümüş ve uzun yıllar halkla içiçe memurluk hayatı yaşamıştır. Bu sebeple genellikle aşk ve eleştiri şiirleri yazsa da Anadolu, vatan sevdası konulu şiirleri de vardır. Bu şiirler genellikle köylülerin, yoksulların ve haksızlığa uğrayan halkın ağzından yazılmış şiirlerdir.