Ahmet Haşim şiirleri. Ahmet Haşim kimdir?

Edebiyatımızın önde gelen isimlerinden birisi olan ve Türk edebiyatında Akşam Şairi olarak bilinen Ahmet Haşim, 1887 yılında Bağdat’ta doğmuştur. Babası kaymakamdır ve annesi Ahmet Haşim daha küçük bir çocukken annesi ölmüştür. Galatasaray Lisesi’nde yatılı olarak okumuştur. 

Ahmet Haşim, şiir yazmaya lise yıllarında başlamıştır. Lise eğitimini tamamlayıp Hukuk Fakültesinde öğrenim görmeye başlamıştır fakat İzmir’de Fransızca öğretmenliğine atanınca eğitimini yarıda bırakmıştır. 1928 senesinde böbrek hastalığının tedavisi için yurt dışına gitmiştir fakat iyileşemeden tekrar ülkesine dönmüştür. 1933 yılında vefat etmiştir.

Fecr-i Ati topluluğunun en güçlü isimlerinden birisi olan Ahmet Haşim, şiirlerinde musikiye önem verir ve empresyonizm ile sembolizm akımından etkilenerek bu akımların etkisiyle şiirler yazar. Ahmet Haşim’e göre şiir, anlam ve ahengin bütünlüğünden oluşmuştur. Ahenk kavramına oldukça büyük önem verir. Bir kelime için yıllarca sabırla bekleyen bir şairdir.

Aruz ölçüsü kullanarak şiirler yazan şair, Arapça ve Farsça sözcüklere de geniş yer vermiştir. Şiir kapalı olmalı ve şiirin anlamını okuyucular belirleyip kendilerince anlam çıkarmalıdırlar. Eski dili kullanmış olmasına rağmen yeniliklere daima açık kalmıştır. Geleneksel Türk şiiri ile Batı şiirini birbirine karıştırarak okuyucuların beğenisine sunmuştur.

Ahmet Haşim hem annesinin ölümünden doğan yalnızlıktan hem de kendisini çirkin ve kadınlardan uzak gören bir kişi olduğundan dolayı eserlerinde ruh yansımalarına yer verir. Ahmet Haşim, hece ölçüsünü musiki bakımdan yeterli görmediği için serbest müstezatı kullanır.

Ahmet Haşim, toplumsal sorunlar karşısında oldukça ilgisizdir. Şiirlerinin konusunu yalnızlık, hüzün, ölüm ve aşk gibi bireysel konular oluşturur. Ahmet Haşim, şiirlerinde daha çok sarı, kırmızı ve siyah renkleri kullanmayı tercih eder.

Ahmet Haşim şiirlerinde duygusallığa, anlam karmaşıklığına önem verir. Nesirlerinde ise açık, yalın ve anlaşılır bir üslup kullanır.

Ahmet Haşim İlk Şiirlerini Yazarken Hangi Şairlerden Etkilenmiştir?

Ahmet Haşim, ilk şiirlerini yazarken Abdülhak Hamit Tarhan’dan, Muallim Naci’den, Cenap Şehabettin’den ve özellikle de Tevfik Fikret’ten etkilenmiştir.

Ahmet Haşim’in şiir dünyasında Şeyh Galip’ten gelen divan şiirinin etkisi, Abdülhak Hamit Tarhan’ın şiir anlayışı ile bir bütün olarak Servet-i Fünun’un Tevfik Fikret ve Cenap Şehabettin çizgisiyle bütünleşir. Bununla da yetinmeyerek büyük bir sıçrama yaparak Fransiz şiiri ile kendisini tamamlar. Kaynağını oldukça büyük bir coğrafyadan alan Ahmet Haşim şiirleri bu nedenle oldukça cazip ve önemlidir.

Ahmet Haşim Hangi Edebi Toplulukta Yer Almıştır?

Fecr-i Ati topluluğunda yer almıştır ve Servet-i Fünun dergisinde şiirler yayınlayıp kendilerine yapılan eleştirilere karşılık vermiştir. Fecr-i Ati grubu dağılınca kendine has şiirler yazmaya başlamıştır.

Ahmet Haşim Şiir İle İlgili Görüşlerini Nerede Belirtmiştir?

Ahmet Haşim Piyale adlı şiir kitabının ön sözünde şiir hakkındaki görüşlerini belirtmiştir. Haşim’e göre şiirde anlaşılmak gibi bir amaç yoktur. Şiirin anlamından çok biçim güzelliğine önem verir.

Ahmet Haşim’in İlk Şiiri Nedir ve Nerde Yayımlanmıştır?

Ahmet Haşim, modern Türk edebiyatındaki en önemli temsilcilerden birisidir. Hayal- i Aşkım isimli ilk şiirini 7 Mart 1901 tarihinde Mecmua-i Edebiyye’de yayımlamıştır.

Ahmet Haşim için 1902 ve 1908 seneleri bir geçiş ve bir arayış dönemidir. Bu dönem içinde ciddi bir şekilde okuyan Haşim, dönemin bitmesi ile beraber Şi’r-i Kamer’lerini yazmıştır. Şi’r-i Kamer şiirini; Yollar, Zulmet ve O Belde şiirleri takip eder.

Bu dönemin sonunda tanıdığı Emile Verhaeren, Henry de Regnier’in şiir anlayışları ve şiir deneyimleri ile kendi yolunu bulmaya çalışır. Yakup Kadri Karaosmanoğlu, onun şiirinde etkili olan Fransız şairler arasında Verlaine ve Rimbaud’yu da saydıktan sonra taklide varmayan önemli bir etkisinin olduğunu belirtir. Ahmet Haşim böylece sembolizm akımıyla da tanışmış olur.

Ahmet Haşim’in Sembolizm Akımını Tercih Etmesinin Nedenleri Nelerdir?

Ahmet Haşim, küçük yaşta annesini kaybetmenin etkisiyle içine kapanık bir birey olmuştur. İçinde hep suskunluk ve içe dönüklük vardır.

Orhan Okay Hocaya göre Ahmet Haşim’in sembolizmi tercih etme nedenini üç madde de gösterebiliriz:

• Ahmet Haşim’in hayatından ve şahsiyetinden gelen unsurlar
• Türk şiir geleneğinden gelen unsurlar
• Fransız sembolist yazarlarından gelen unsurlar

Bu üç başlıktan beslenen şiir anlayışı, izlenimci kişiliğiyle de birleşerek sembolizm akımını oluşturur.

Ahmet Haşim’in şiiri, onun sanatçı kişiliği ve de mutsuz bir çocukluk dönemi geçirmiş olmasının divan şiiri ve Fransız sembolizmiyle bütünleşmesinden oluşur. Ahmet Haşim’in şiirini yalnızca bunlarla açıklamak yeterli değildir. Bir şair olarak amacı en iyi şiiri ortaya koymaktır. Daha çok Henry Bremond’un düşünceleri ile beslenen saf şiir anlayışı, Ahmet Haşim’in döneminde çok fazla anlaşılamamıştır.

Ahmet Haşim’in Şiirlerinde Kullandığı Semboller Nelerdir?

Ahmet Haşim şiirlerinde doğa manzarası ve daha çok sembolistlerin tercih ettiği gece, akşam, gurup, mehtap, yıldızlar, ormanlar, güller gibi sembollerden yararlanmıştır.

Ahmet Haşim’e Göre Şiir

Ahmet Haşim’e göre şiir musiki ve söz arasındadır fakat sözden daha çok musikiye yakın bir dildedir. Ahmet Haşim, şiirlerinin açık ve anlaşılır olmasına karşı çıkmıştır. Şiirlerinde anlam kapalılığı ön plandadır.

Ahmet Haşim’in Şiirlerinin Özellikleri Nelerdir?

Ahmet Haşim şiiri, çoğul okumalara açık derinliği ile gerçek âlemin birbirinden farklı manzaralarının kişinin ruhsal dünyasında uyandırmış olduğu çağrışımlar ile doludur. Şiirleri ile okuyucunun hayal gücünü tahrik eder. Bu yüzden kendisinden önceki didaktik geleneği aşarak daha çok divan şiiri geleneği ile Fransız şiirini kucaklar.

Şiiri sonsuz kıvrımlar çizerek var olanın sınırlarını zorlamak ister. Ancak görünenin ötesine de geçmez. Kısacası metafizik boyutu şiirlerinde yoktur. Bu yüzden de onun şiirinde eşyanın muhtelif zaman dilimlerindeki farklı görünümlerinin betimlemesi vardır.

Sanat için sanat anlayışını benimseyen Ahmet Haşim, şiirlerinde toplumsal konulara yer vermemiştir.

Ahmet Haşim ve Saf Şiir

Türk şiirini, saf şiir doğrultusunda ve Avrupai anlamda dünya şiirine açan Ahmet Haşim, kendisini besleyen bireysel duyarım, geleneksel eşgüdüm ve evrensel uyum olmak üzere üç farklı kaynağın zaman ötesi kalıcı ve yönlendirici bir etkisine de sahiptir. Bu nedenle Yenileşme Dönemi Türk şiirinde saf şiir anlayışının en önde gelen isimlerinden birisi olmuştur ve özellikle 1970 yılı sonrası Türk şiirinin estetik kaygılı bir biçimde kendisi ile yüzleşmesine zemin hazırlamıştır.

Ahmet Haşim Şiirlerini Hangi Kitaplarda Toplamıştır?

Ahmet Haşim, şiirlerini Göl Saatleri (1921) ve Piyale (1926) isimli iki şiir kitabında toplamıştır.

Ahmet Haşim’in şiirlerini dört aşamada değerlendirmek daha doğrudur. İlk yazdığı şiirler kitaplara alınmamıştır. İlk şiiri Hayal- i Aşkım şiiridir. Haşim’in ikinci dönem şiiri ise annesini anlattığı Şi’r- i Kamerleridir. Ahmet Haşim’in üçüncü dönem şiiri ise 1921 senesinde yayınlamış olduğu Göl Saatleri kitabındaki şiirleridir. Ahmet Haşim’in dördüncü ve son aşaması olan dönemi ise Piyale kitabındaki şiirleridir.

Ahmet Haşim, Dergah, Akşam ve Yeni Mecmua dergi ve gazetelerinde de diğer şairleri acımasızca eleştirdiği yazılarına yer vermiştir. Bu yazılardan büyük bir kısmını da toplayıp kitap haline getirmiştir.

Ahmet Haşim’in Şiirleri

GÖL SAATLERİ

• Öğle
• Öğleden Sonra
• Akşam
• Gece
• Gece Yarısı
• Seher

GÖL KUŞLARI

• Siyah Kuşlar
• Mehtabda Leylekler
• Karanlıkta Beyaz Kuşlar
• Kuğular
• Kuğuların Avdeti
• Tulu-ı Kamer
• Batan Ayın Kenarına Satırlar

SERBEST MÜSTEZAD NAZIMLARI

• Yollar
• Zulmet
• Yaz
• Sonbahar
• Kış
• Gelmeden Evvel
• Geldin
• Birlikte

MUHTELİF ŞİİRLER

• Deniz
• O Eski Hücreye Benzer ki
• Şeb-i Nisan
• Evim
• Aks-i Sada
• Son Saat
• Kendime
• Rüşd
• Şimdi
• Rüzgar

PİYALE

• Şiir Hakkında Bazı Mülahazalar
• Alp Dağlarından
• Mukaddime
• Sonbahar
• Yarı Yol
• Orman
• Ölmek
• Merdiven
• Bir Günün Sonunda Arzu
• Havuz
• Parıltı
• Şafakta
• Karanfil
• Bülbül
• Karanlık
• Bir Yaz Gecesi Hatırası

Şİ’R-İ KAMER

• Kari’e
• Ruhum
• Çıktığın Geceler
• O
• Sensiz
• Hazan
• Hasta İken
• Çöller
• Nehir Üzerinde
• Hatime
• Gece
• Zühre’ye

Ahmet Haşim’in Kitaplarına Girmemiş Şiirler

İLK ŞİİRLERİ

• Hayal-i Aşkım
• Gece
• Allahu Ekber!
• Gurub
• Senin İçin
• İnce Güzellikler 1: Yedd-i Neseviyyet
• Peri-i Bahar
• İnce Güzellikler 2: Neseviyyet
• Girye-i Niyaz
• Mai Gözler
• İnce Güzellikler 3: Ey Neseviyyet! Şi’r Nedir?
• Raksederken
• İnce Güzellikler 4: Kadın Nedir? Çiçek Nedir?
• Terane
• Gözlerinin İlhamı
• Gülerken
• Surud-ı Emel
• Her Güzellik İçin
• Peri-i Hürriyet
• Hilal-i Semen
• Bayrak
• Güneşe
• Akşamlarım
• Kış
• Bahar

SON ŞİİRLERİ

• Tahattür
• Ağaç
• Süvari

150 den fazla şiire sahip olan Ahmet Haşim adından söz ettirmeyi başarmış başarılı bir şairdir. Ahmet Haşim’in yayımlanmamış şiirleri de bulunuyor. Şiirleri günümüzde de sevilerek herhangi bir anlam aranmadan okunuyor. Duygu ve düşüncelerini şiire yansıtan şair, samimi ve içtenliğini şiir dile ile bir bütün haline getirmeyi başarmıştır.