Kesinlikle çiğ tüketilmemesi gereken besinler neler? Bunları ‘tam pişirmeden’ yerseniz…
Günlük hayatımızda tükettiğimiz besinlerin çoğu vücudumuza iyi gelirken bazıları da sağlığımızı olumsuz yönde etkileyebilir. Bunun en önemli sebeplerinden biri de bazı yiyeceklerin çiğ tüketilmesi sonucu ortaya çıkan zararlarıdır. Aslında, çiğ tüketildiğinde sağlıklı olarak bilinen bazı besinler bile, çiğ tüketilmemeleri gereken yiyecekler arasında yer alır. Peki, hangi besinler çiğ tüketilmemeli ve neden tüketilmemelidir? Gelin birlikte keşfedelim.
Uzman diyetisyen hangi besinleri pişmiş tüketmemizi öneriyor?
Uzman diyetisyenler, çiğ tüketimi asla önermeyecekleri besinleri sıklıkla dile getiriyorlar. Bunlar genelde insan sağlığına zarar verebilecek yiyeceklerdir. Ravent, toksik içeriği sebebiyle yeterince pişmemiş halde zehirlenme riski taşır. Çiğ barbunya gibi, tadı kötü olması yanında kusma, mide krampları ve ishal gibi şikayetlere neden olabilir. Patlıcanlar, içlerinde solanin adlı bir toksik madde barındırır ve bu sebeple çiğ tüketimi önerilmez. Aksi halde, gastrointestinal sistemi tahriş edebilir. Patatesin genç halleri güneşe maruz kaldığında toksin içerebilir ve bu, tüketildiğinde mide problemlerine neden olabilir. Sosisli sandviçlerdeki çiğ sosisler ciddi sindirim problemlerine yol açabilecek Listeria bakterisi ile kontamine olabilirler. Bu sebeple, bunları iyice pişirmek ve çiğ tüketmekten kaçınmak gerekir.
Öte yandan, bazı sebzeler pişmemişken tüketildiğinde, sağlık açısından faydalı olabilirler. Ancak, bazıları, çiğ tüketildiklerinde sindirim problemlerine neden olabilirler. Solanin içermemesi nedeniyle, pişirilmeden önce çiğ olarak tüketilebilen Brüksel lahanası ve brokoli gibi sebzeler faydalıdır. Karnabahar da yüksek miktarda antioksidan içeriği sebebiyle sağlıklı bir sebzedir. Ancak, çiğ tüketildiğinde sindirim problemlerine neden olabilir. Bu sebeple, diyetisyenler pişirilerek tüketmelerini önermektedir.
1. Yumurta
Uzman diyetisyenler, sağlıklı beslenmenin pişmiş yiyeceklerle mümkün olduğunu düşünüyorlar. Bu nedenle, çiğ tüketilmesi önerilmeyen çok sayıda besin var. Bunlar arasında yumurta da bulunuyor. Çiğ tüketildiğinde salmonella gibi zararlı bakterilerin neden olduğu enfeksiyon riski artıyor. Pişirerek bu riski en aza indirgeyebilirsiniz. Ayrıca, pişirme süreci sindirim sistemi tarafından daha kolay sindirilmesine yardımcı olan bazı besin maddelerinin açığa çıkmasına yardımcı olur. Bu nedenle, yumurtayı pişmiş olarak tüketmeniz sağlığınız için daha iyidir.
Bununla birlikte, yumurta pişirirken dikkatli olmanız gerekiyor. Aşırı pişirme, besin değerini kaybettirirken, çiğ kalan kısımlar da zararlı bakterilere maruz kalabiliyor. Bu nedenle, yumurta pişirirken ideal pişirme süresi ve sıcaklığına dikkat etmeniz öneriliyor. Ayrıca, taze ve sağlıklı yumurtalar seçerek sağlıklı bir beslenme alışkanlığı edinebilirsiniz.
Pişirme süreci, başka bir zararlı bakteri olan Campylobacter’ı da yok eder. Bu bakteri, tavuklarda sıklıkla bulunur ve tavukları pişirmeden önce iyi yıkamanız gerekiyor. Ayrıca, çiğ tavuk eti ile temasa geçen yüzeyleri iyice dezenfekte etmeniz öneriliyor. Bu önlemleri aldıktan sonra tavuk etini pişirerek sağlıklı bir şekilde tüketebilirsiniz.
Sonuç olarak, yumurta pişmiş olarak tüketilmesi gereken besinler arasında yer alıyor. Çiğ tüketildiğinde, enfeksiyon riski artıyor ve besin değeri kayboluyor. Pişirme süreci, pek çok besinde olduğu gibi yumurtada da sindirim sistemi tarafından daha kolay sindirilmesine yardımcı oluyor. Sağlıklı bir beslenme alışkanlığı edinmek için pişmiş yiyecekler tüketmeniz öneriliyor.
2. Tavuk eti
Tavuk eti, protein ve diğer yararlı besin maddeleri sağlar. Ancak, çiğ tavuk eti tüketmek sağlık açısından tehlikeli olabilir. Tavuk eti, içerisinde Salmonella bakterisi barındırabilir. Bu bakteri, besin zehirlenmesine neden olabilir ve hatta bazı durumlarda ölümcül sonuçlara yol açabilir. Tavuk eti ayrıca Campylobacter, E. coli ve Listeria gibi diğer tehlikeli bakterilere de ev sahipliği yapabilir. Bu nedenle, tavuk eti her zaman iyi pişmiş olmalıdır. Pişirme sırasında tavuk etinin iç sıcaklığı 75 derece olmalıdır. Ayrıca, tavuk etini hazırlamadan önce ellerinizi ve yüzeyleri yıkamanız önemlidir. Bu, tavuk eti ile temas eden yüzeylerdeki bakterilerin yayılmasını engeller.
3. Mantar
Mantar, besin değeri oldukça yüksek bir gıdadır. Ancak çiğ olarak tüketilmesi bazı sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu sebeple uzman diyetisyenler tarafından mantarın mutlaka pişirilerek tüketilmesi önerilmektedir. Mantarın çiğ olarak tüketilmesi durumunda insan bağırsaklarında bulunan, mantarlara karşı duyarlılık gösteren bir takım maddelerin alerjik reaksiyonlara neden olabileceği belirtilmektedir.
Mantar, kimi zamanların vazgeçilmezlerinden biridir. Salataların, sandviçlerin ve yemeklerin baş tacıdır. Ancak ülkemizde yetişen bazı mantar çeşitleri türleri zehirli olabilir. Bu sebeple yiyecek olarak tüketilmeden önce uzman kişilerce incelenmesi ve doğru bir şekilde pişirilmesi gerekmektedir.
Pişirmek mantarın antioksidan etkisini kaybetmesine neden olabilir. Ancak sağlık açısından düşünüldüğünde pişirildiğinde ortaya çıkabilecek zararlı etkilerin çiğ tüketilmesinde daha fazla olduğu belirtilmektedir. Bu nedenle mantarın besin değerini kaybeden yüksek sıcaklıklarda pişirilmemesi, mümkün olduğu kadar hafif ısıda pişirilmesi önerilmektedir.
Mantarın beyzade mantarı, kültür mantarı, kepekliler mantarı gibi çeşitlerinin insan sağlığına faydalı olduğu bilinmektedir. İçerisinde yüksek miktarda bulunan proteinler, vitaminler ve mineraller insan sağlığı açısından oldukça faydalıdır. Ancak mantarın zehirli veya çiğ olarak tüketilmesi ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu sebeple mantarın pişirilerek tüketilmesi önerilirken, alerjik reaksiyonların yaşanmaması için mantar tüketimi ölçülü bir şekilde olmalıdır.
4. Fasulye ve nohut
Uzmanlar çiğ tüketilmemesi gereken bazı besinlerin sağlık sorunlarına yol açabileceği konusunda uyarıyorlar. Bu yüzden insanlar hangi besinleri pişirerek tüketmeleri gerektiğini öğrenmek istiyorlar. Bir uzman diyetisyen, fasulye ve nohut gibi bazı yiyeceklerin çiğ tüketilmemesi gerektiğini öneriyor.
Fasulye ve nohut, protein, demir ve diğer mineraller açısından oldukça zengin besinlerdir. Ancak, çiğ tüketildiklerinde, bu besinler sindirilemez hale gelir ve sindirim sorunlarına neden olabilirler. İnsanların bu besinleri pişirerek tüketmeleri gerekiyor.
Fasulye ve nohut yüksek bir anti-nutrien olan lektin içerir. Bu maddeler, besinlerin sindirilmemesine neden olabilir. Bu da vücutta birçok soruna yol açabilir. Ancak, pişirme işlemi bu anti-nutrientleri nötralize eder. Bu nedenle, fasulye ve nohut yemeden önce pişirmeniz önerilir.
Pişirilmeden tüketildiğinde fasulye ve nohutun içerdikleri lektin beyin tümörü gibi birçok sağlık sorununa yol açabilir. Ayrıca, çiğ tüketildiğinde fasulye ve nohutun kanser ve kalp hastalığına neden olabileceği düşünülmektedir. Bu nedenle, uzmanlar bu besinlerin pişirerek tüketilmesini önermektedirler.
Sonuç olarak, fasulye ve nohutun çiğ tüketimi insan sağlığına zarar verebilir. Pişirme işlemi bu zararı önlemek için gereklidir. İnsanlar tüketecekleri bu besinleri yıkadıktan sonra pişirerek tüketmelidirler. Besin değerlerinden kayıp yaşanmakla birlikte pişirilmiş bu besinler daha sağlıklıdır.
5. Patates
Patates çiğ tüketilmemesi gereken besinler arasında yer alır. Sebebi ise patateslerde solanin adlı bir bileşenin bulunmasıdır. Solanin büyük miktarlarda tüketildiğinde insan sağlığını ciddi şekilde tehdit edebilir. Bu nedenle patateslerin pişirilerek tüketilmesi daha sağlıklıdır. Ayrıca solanin miktarı patatesin hangi bölümünde yoğunlaştığına göre değişebilir. Patatesin yeşilimtrak bölgelerinde solanin miktarı daha yüksek olduğundan, bu kısımların kesilerek atılması önerilir.
6. Kabak ve patlıcan
Uzman diyetisyenler, çiğ tüketilmesinin riskli olduğu bazı besinleri sıraladı. Kabak ve patlıcan da bu besinlerin arasında yer alıyor. Patlıcanların içerisinde solanin adı verilen bir madde bulunur, bu madde gastrointestinal sistemi tahriş edebilir. Bu nedenle, pişirilerek tüketilmesi daha güvenlidir. Kabak ise, çiğ olarak tüketildiğinde yüksek miktarda oksalat içerir ve bu da böbrek taşlarına neden olabilir. Kabak ve patlıcan gibi sebzelerin tüketimi için, pişirilmiş ve doğru şekilde hazırlanmış halleri tercih edilmelidir.
Sağlıklı bir yaşam için çiğ gıda diyeti uygulaması yapanlar, bazı besinleri pişmiş hallerinde tüketmemeyi tercih ediyor. Ancak, bazı besinlerin çiğ tüketilmesi sağlık açısından riskli olabilir. Çiğ et ve balık gibi besinlerde parazitler bulunabilir. Bu parazitler, insan sağlığı için ciddi tehditler oluşturabilir. Tavuk da çiğ yendiğinde salmonella gibi bağırsak hastalıklarına neden olan bakteriler içerebilir.
Kırmızı et, bazı yemeklerde çiğ olarak servis edilebilir ancak yetersiz kalitede olduğunda sağlık riskleri taşıyabilir. İşlenmiş sosis gibi paketlenmiş etlerin de çiğ tüketilmesi sağlık açısından zehirlenme riski oluşturur. Bu nedenle, uzmanlar böyle besinlerin pişirilerek tüketilmesini öneriyor.
Çiğ sebzelerin tüketimi sağlık açısından faydalı olabilir ancak bazı sebzelerin çiğ tüketimi sindirim sorunlarına neden olabilir. Brokoli, brüksel lahanası, karnabahar ve lahana ailesinin diğer üyeleri çiğ olarak tüketildiğinde şişkinlik yapabilir. Ravent ise az miktarda oksalat içerir, bu nedenle günlük tüketimi belirli bir miktarı geçmemelidir. Bu sebzelerin tüketiminde, pişirilmiş ve doğru şekilde hazırlanmış olanları tercih edilmelidir.
Sonuç olarak, bazı besinlerin çiğ tüketilmesi sağlık açısından riskli olabilir. Yeterli pişirilme işlemi ile besinlerin içerisindeki tehlikeli maddeler ve parazitler öldürülebilir. Bu nedenle, sağlık açısından güvenli bir diyet uygulamak için besinlerin doğru şekilde hazırlanması gerekmektedir.
7. Alabalık ve somon
Uzman diyetisyenler, sağlıklı beslenmek için tüketilen gıdaların pişmesinin önemli olduğunu belirtirler. Ancak bazı balık çeşitleri pişirilmeden tüketilebilir. Alabalık ve somon, yüksek oranda omega-3 yağ asitleri içerdikleri için, hem sağlık açısından hem de lezzet açısından tercih edilen balık türleri arasında yer alır. Ancak bu balıkların çiğ tüketimi, bazı risklere neden olabilir.
8. Kırmızı et
Kırmızı etin çiğ olarak tüketilmesi son derece riskli bir durumdur. Uzman diyetisyenler kırmızı etin pişirilmesi veya pişmiş olarak tüketilmesi gerektiğini öneriyorlar. Çünkü çiğ et, oksoplazmoz, trichinosis, salmonelloz veya listeria gibi pek çok enfeksiyona neden olabiliyor. Bu da sağlık açısından büyük bir risk taşıyor. Bu nedenle kırmızı eti pişirirken özellikle iç kısmının da tam olarak piştiğinden emin olunmalıdır. Ayrıca kırmızı etin pişirilmesi proteinlerin daha kolay sindirilmesine de yardımcı olur. Uzman diyetisyenlerin önerdiği gibi pişmiş et tüketerek sağlıklı bir beslenme planı oluşturabilirsiniz.
Sarımsağın en yararlı hali ne şekildedir?
Sarımsak, sağlığa birçok fayda sağlayan bir besin olarak bilinir. Ancak çiğ tüketildiği zaman sindirim sistemi rahatsızlıklarına sebep olabilir. Bu nedenle, sarımsağın en yararlı hali nasıl olmalıdır? Sarımsağın en yararlı hali, pişirilmiş veya ezilmiş olarak tüketilmesidir. Bu yöntemler, sarımsağın besin değerlerinin korunmasını ve vücudun beslenmesine etkili bir şekilde katkı sağlamasını sağlar.
Ezilmiş sarımsak, pişirilen sarımsağa kıyasla daha çabuk ve kolayca emilir. Ayrıca, sarımsağın antienflamatuar, antibakteriyel ve antiviral özellikleri vardır. Bu yüzden sarımsak, sofralardan eksik edilmemesi gereken bir besindir. Ancak, herhangi bir gıda gibi, sarımsak da tüketildiğinde olumlu yanlarının yanı sıra olumsuz etkiler de yaratabilir.
Sarımsağın özellikle çiğ olarak yenmesi, mide bulantısı, gaz ve hazımsızlık gibi sindirim rahatsızlıklarına neden olabilir. Bu nedenle, sarımsağın tüm yararlı vitamin ve minerallerinden faydalanmak isteyenler, bu besini pişirerek veya ezerek tüketmelidir.
Sarımsağın içerdiği antioksidan özellikleri sayesinde, vücudu toksinlerden arındırır ve bağışıklık sistemini güçlendirir. Ayrıca, kan dolaşımını hızlandırarak kolesterol seviyesini düşürür ve kalp-damar hastalıklarına karşı koruyucu etki gösterir.
Sarımsak, pek çok yemekte kullanılabilecek çok yönlü bir besindir. Ezilmiş sarımsak, salataların, sosların, çorbaların üzerinde kullanılabilirken, pişirilmiş sarımsak da sebze yemeklerinin, et yemeklerinin ve balık yemeklerinin lezzetini artırır.
Sonuç olarak, sarımsak, sağlık açısından birçok fayda sağlayan bir besindir. Ancak, çiğ olarak tüketildiğinde sindirim rahatsızlıklarına neden olabileceği için pişirilerek veya ezilerek tüketilmesi önerilir. Bu şekilde sarımsağın tüm faydalarından en iyi şekilde yararlanabilirsiniz.