Çene altında beze neden olur?
Sağlık konusunda çene altında beze neden olur? sorusu sıklıkla sorulur. Bu sorunun yanıtlanması için öncelikle çene altı bezesi tanımı yapılmalıdır. Zira çene altında çıkan bezeler farklı sebeplere dayanabilir. Çene altı bezelerinin tedavisine ilişkin olarak bilinmesi gereken pek çok nokta var.
Çene Altında Beze Nedir?
Çene altında yer alan şişliklere beze adı verilir. Vücudumuzun çeşitli yerlerinde lenf bezleri vardır. Vücudumuzdaki lenf bezleri bakteri ve patojenleri filtreleme görevi görürler. Yani lenf bezleri bunları filtreleyip çeşitli hastalıklara engel olur. Lenf bezleriyle ilgili sağlık sorunları yaşandığında bu durum farklı belirtilerle kendini gösterir. Bunlardan biri de çene altındaki bezelerdir.
Çene altında beze en sık yaşanılan durumlardan biridir. Yaygın görülen bu rahatsızlık çoğu zaman önemsenmez. Bazı bezeler hiçbir müdahale yada tedaviye gerek kalmadan belli bir süre sonra kendiliğinden geçer. Çene altındaki bezeler bazen yumuşak bazen de sert olabilir. Elbette bu bezenin altında yatan nedene göre değişir. Yani çene altında olan beze hangi nedenden kaynaklanıyorsa o nedene göre yumuşaklığı değişir. Bununla birlikte rahatsızlığın nedenine göre bu bezeler büyük ya da küçük olabilirler.
Bazı beze türleri kendiliğinden geçmez. Bu tür bezeler bazı hastalıkların belirtisi olarak kendini gösterir. Dolayısıyla çene altında bir beze hissedildiğinde bir doktora başvurmakta yarar vardır. Çene altındaki bezenin nedeni araştırılmalı ve bunun nedenleri belirlenmelidir. Zira çene altındaki bezeler hastalıklara bağlı meydana geliyorsa mutlaka tedavi gerektirir.
Çene altında oluşan bezeler ya da şişlikler lenf bezleriyle ilgili sorunların varlığına işaret eder. Lenf bezlerinde mevcut olan bir sağlık sorunu nedeniyle çene altında beze meydana gelir. Lenf bezlerinde sorun olması pek çok farklı nedene dayanır. Bu sağlık sorunun nedeninin teşhis edilmesi için mutlaka uzman bir hekime başvurulmalıdır.
Lenf Bezi Şişmeleri
Lenf bezlerini şişmesi halinde çene altında bezeler oluşur. Lenf bezleri birçok nedenle şişebilirler. Lenf bezleri enfeksiyonlar gibi nedenlerle şişebileceği gibi daha önemli hastalıklar neticesinde de şişme ya da beze meydana gelebilir. Çene altındaki bu şişlikler vücudun verdiği bir savunma tepkisidir. Elbette lenf bezi şişmeleri herkeste farklı şekilde belirebilir. Kimi insanda ağrılı şekilde seyrederken kimi hiçbir ağrı hissetmeyebilir.
Enfeksiyon
Enfeksiyonlar çene altı bezlerinin önemli bir nedenidir. Birçok enfeksiyon türü bu duruma sebep olabilir. Ağız yaraları, diş apsesi, gömülü diş gibi. Bunların yanı sıra;kabakulak suçiçeği, kızamık, kızamıkçık hastalıklarının da çene altı bezelere neden olduğu bilinir.
Aynı zamanda bazı kulak enfeksiyonları, enfeksiyöz mononükleoz, cilt enfeksiyonları, tonsillit, periodontal hastalıklar, farenjit enfeksiyonları çene altında yer alan lenf bezlerinin şişmesindeki en önemli nedenler arasında yer alır.
Kedi, köpek ısırması, kedilerden bulaşan parazitik enfeksiyonlar, tüberküloz, toksoplazmoz, çiğ et yemek de lenf nodlarının şişmesinde tetikleyici bir rol oynarlar.
Bağışıklık Sistemi Rahatsızlıkları
Bağışıklık sisteminden meydana gelen birçok sağlık sorunu beze nedenidir. Verem, HIV, belirli kanser türleri, lenfoma, romatoid artrit ve lösemi gibi. Bu rahatsızlıklar çene altı bezelerin nedenlerindendir.
Bazı İlaçların Yan Etkileri
İlaçların hemen hepsi belli yan etkilere sahiptir. Ancak bazı ilaçların yan etkileri çok daha güçlüdür. Buna bağlı olarak da kişiler bu yan etkilerden dolayı farklı sağlık sorunlarıyla karşılaşırlar. Felç tedavisinde kullanılan dilantin (fenitoin) gibi ilaçlar çene alt kısmında şişlik ve bezelere neden olurlar. Bununla beraber sıtma ve tifo aşıları olunduktan sonra bu ilaçlar yan etki gösterirler. Bu yan etki genelde çene altı bezeleridir. Bu durum uzman hekimle paylaşılmalıdır.
Troid
Troid rahatsızlıkları birçok rahatsızlığın nedeni olabilir. Troid sorunlarının neden olduğu durumlardan biri de çene altında meydana gelen bezelerdir. Bilindiği gibi iyot eksikliği guatrın önemli nedenlerinden biridir. Bu durma bağlı olarak çenenin alt bölümünde bezeler ve şişmeler meydana gelir. Bezenin ya da şişliğin geçmesi için troid rahatsızlığına yönelik tedavi yapılır. Beslenmedeki iyot miktarı artırılır ve bu rahatsızlık tedavi edilir.
Travmalar
Çene altındaki bezeler travma sonucu da meydana gelebilir. Fiziksel temaslar, alınan darbeler, kazalar, düşme, çarpma ve benzeri durumlar çenenin altında bezelere neden olabilir. Çene altında bezeler çocukluk döneminde daha çok görülür. Bu dönemde çocuklar bisikletten düşme, oyun oynarken kaza geçirme gibi durumlarla çok sık karşılaşılır. Bu da travmaya bağlı çene altı bezelerinin oluşmasına neden olur.
Tümörler
İyi huylu tümörler genel olarak zararsız olmakla birlikte kolay bir şekilde tedavi edilirler.
Kistler; içi sıvı dolu olan keselerdir. Bir enfeksiyon nedeniyle oluşabilirler. Yumru şeklinde olanlar yağ bezlerinde meydana gelen tıkanıklıklar yüzünden olabilir. Aynı zamanda sivilcelerin çene bölümüne hasar vermesinden de kaynaklanabilirler.
Fibromlar, sert ya da yumuşak olabilirler. Genel olarak başka semptomlara yol açmazlar.
Lipomlar, deri altında bulunan yağ hücrelerinin büyümesi sonucunda meydana gelirler. Yumuşak dokudadırlar. Lipomlar çok yavaş bir şekilde büyüme gösterirler. Çok nadir olarak kanserli olma durumları vardır. Çene bölgesinde şişliğe neden olurlar. Bunun dışında başka bir semptom göstermezler.
Kötü huylu tümörler ise kanserdir. Çene altında bezeye neden olabilecek pek çok kanser türü mevcut. Kötü huylu yani kanserli tümörlerden kaynaklanan şişlikler normal bir görünüme sahip olmazlar. Genelde tuhaf bir görünümleri vardır. Kanserli bu şişlikler sinir uçlarına temas ediyorlarsa kişi ağrı hisseder. Bu şişlikler tedavi edilmezse bu bölge ve çevresinde karıncalanma ve uyuşma gibi farklı semptomlar da gösterirler.
- Ani kilo kayıpları
- Şişlik renk ve şekil açısından değişme
- Boğazda sürekli olarak bir yumru hissetme
- Mevcut şişliğin git gide büyümesi
- Yutmada zorluk yaşama
- Nefes almada zorlanma
- İçinde irin ya da kan çıkan şişlikler
- Seste kısılma ve ses tonunda önemli değişimler
- Sindirim zorlukları
Bu tür şikayetler çene altındaki bezenin kansere işaret ettiğini gösterir. Kişiler bu tip belirtiler hissettikleri anda vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurmalıdırlar. Uzman hekim ilk olarak muayene gerçekleştirir. Daha sonra biyopsi yapılır. Biyopsi sonucu şişliğin kanserden kaynaklanıp kaynaklanmadığı anlaşılır. Eğer kanser sonucuna varılırsa kanser tedavisi için kemoterapi uygulanır. Elbette tedavi hastanın genel durumuna göre özel olarak belirlenir.
İzleyin: Boyun Bölgesindeki Şişlikler Ve Kitleler | Telaşlanmalı Mıyız?
Diğer Nedenler
Çene altı bezeleri yukarıda sayılan nedenler dışında bazı durumlardan da kaynaklanabilir.
- Baş ve boyun bölgesindeki rahatsızlıklar
- Diş çürükleri
- Boğaz enfeksiyonları
- Hipertiroidi
- Enfekte olmuş ve şişmiş diş etleri
- Tükrük beziyle ilgili rahatsızlıklar
- Çene bölümündeki tümörler ve kistler
- Mononükleoz, Erpstein-Barr virüsü
- Böcek sokması ya da ısırığı
- Ağızda tümör
- Sitomegalovirüs gibi viral enfeksiyonlar
- Soğuk algınlığı ya da grip
- Lyme hastalığı
- Sinüzit
Çene altındaki bezenin neden kaynaklandığı belli başlı muayene ve tetkiklerle anlaşılır. Uzman hekim muayene sonrasında hastaya bilgi vererek bu bezenin nedenine uygun bir tedavi şekli belirler.
Çene Altında Beze Nasıl Geçer?
Bu rahatsızlığın geçmesi için uzman muayenesi şarttır. Öncelikle bu sorunun altında yatan neden tespit edilir. Daha sonra bu nedene göre bir tedavi planı uygulanır. Söz gelimi; eğer çene altındaki beze bağışıklık sistemindeki bir rahatsızlıktan kaynaklanıyorsa bunun için uygun antibiyotik tedavileri uygulanır. Eğer bu beze bir tümör ya da kanserse uzman doktorun rehberliğinde hasta ameliyat edilebilir. Bununla beraber kemoterapi ya da radyasyon tedavisi görebilir.
İzleyin: Boyun muayenesi
Çene Altı Bezesi İçin Ne Zaman Doktora Gidilmeli?
Çene altında bir beze meydana geldiği anda doktora görünülmelidir. Çoğu zaman önemsenmese de bezeler sağlıkla ilgili önemli işaretlerdir. Bu işaretlerin açıklanması oldukça önemli. Özellikle büyümeye devam eden şişlikler ve ağrılı şişlikler için mutlaka doktordan yardım alınmalıdır. Burada da erken teşhis hayati öneme sahiptir.
Uzman doktor bölgeyi elle muayene ettikten sonra hastadan bazı tetkikler ister. Uzman doktor gerekli görürse biyopsi yapılmasını önerir. Biyopsi yapıldıktan sonra bezenin altında yatan neden anlaşılır. Bazen de biyopsi yeterli bulunmaz.
Bunlara ek olarak hastadan röntgen istenebilir. Bununla beraber bilgisayarlı tomografi gibi önemli görüntüleme yöntemlerine başvurulabilir. Tüm bu tetkikler sonucunda şişliğin nedeni doğru bir şekilde tespit edilir. Tetkikler sonrasında doktor teşhis koyar. Daha sonra tedaviye geçilir. Sonuç olarak şişlikler çoğu zaman ciddi olmasa da uzman bir doktorun muayenesi önemlidir.
Çene altı bezleri grip, enfeksiyon, sinüzit gibi basit nedenlerden kaynaklanıyorsa uzman doktor bu sebebe uygun olarak bir tedavi yöntemi belirler. Altta yatan neden tedavi edildiğinde çene altındaki bezeler geçer. Eğer daha ciddi bir rahatsızlık söz konusu ise bu rahatsızlık için tedaviye başlanır.
NOT: Makale bilgilendirme amaçlıdır. Sağlık sorunlarınızla ilgili mutlaka bir uzman doktora danışınız.