Dünyanın en büyük yeraltı şehri nerede bulunmaktadır? İşte Derinkuyu yeraltı şehrinin kısa öyküsü

Dünyanın en büyük yer altı şehri nerde sorusu sorulduğunda insanların akıllarına pek çok farklı bölge gelmektedir. Ancak insanların çok büyük bir kısmı maalesef ki doğru cevabı verememektedir. Bu sorunun cevabını çok az insan bilmektedir. Çünkü dünyanın en büyük yeraltı şehri çokta uzak bölgelerde değildir. Derinkuyu yeraltı şehriyle bilinen dünyanın en büyük yeraltı şehri Kapadokya bölgesinde yer almaktadır. Yani dünyanın en büyük yeraltı şehri hiç kuşkusuz Anadolu coğrafyasında yer almaktadır. Hiç şüphesin bu yeraltı şehrinin Anadolu coğrafyasında yer almasının pek çok nedeni bulunmaktadır.

Anadolu toprakları tarihin ilk devirlerinden beridir sürekli göç almaktadır. Bu göçler neticesinde Anadolu topraklarına sahip olmak isteyen pek çok toplum savaşlar yapmıştır. Herkesin kafasında olan tek şey Anadolu’nun çok değerli olduğu ve kimseyle paylaşılmamasıdır. Bu düşüncede olan herkes haksızda sayılmamaktadır. Çünkü Anadolu coğrafyası tarihin gördüğü en güzel topraklara ve iklime sahiptir.

Bereketli toprakları, uygun iklim koşulları ve bol miktarda su kaynağına sahip olması Anadolu’nun çok değerli olmasını sağlamıştır. Ayriyeten doğu ile batı arasında bir geçiş bölgesi, bir köprü olduğu için jeopolitik açıdan da çok büyük bir öneme sahipti. Ticaret yollarının Anadolu topraklarından geçmesi de hiç kuşkusuz ekonomik anlamda Anadolu’yu daha da değerli yapmaktaydı. Anadolu’da tarihten bu yana pek çok millet yaşamıştır. Bu milletler kimi zaman barış içerisinde kimi zaman mücadele içerisinde Anadolu topraklarında kalmaya çalışmışlardı.

Özellikle Roma imparatorluğu döneminde insanların yavaş yavaş Hristiyanlık dinine geçmesiyle beraber artan baskılar insanların zorunlu olarak göç etmelerine ve hatta yerin altına saklanmalarına bile neden olmuştur. Bu konuyla ilgili sayısız teori ortaya atılmıştır. Kimi araştırmacılara göre bu yeraltı şehri kimyasal bir saldırıdan korunmak için yapılmıştır. Yapılan araştırmalar o bölgede çok fazla radyasyonun olduğunu ortaya koysa da bu konu hala netlik kazanmış değildir. Ayrıca bu konuyla ilgili pek çok duvar resmi ve antik yazıtlar bulunmaktadır. Ancak bu konu hakkında resmi olarak bir açıklama yapılmış değildir. Gene olarak insanların Roma askerilerinden kaçmaları üzerine bu yeraltı şehirlerinin oluştuğu söylenmektedir.

İnsanoğlu sanıldığı gibi sadece yeryüzünde yaşayan bir canlı değildir. Aslında insanlar yeraltına da uyum sağlayabilen canlılardır. Onun içindir ki dünyanın en büyük yeraltı şehrinde sayısız yıl yaşamışlardır. Üstelik sıradan bir yeraltı şehri de değildir. Nüfusu 20 bin kişiyi bulan ve 18 katlı bir yapıdır. Aslında bu Kapadokya bölgesi ve yeraltı şehirlerinin tarihi Anadolu’nun ilk yerli haklı Hititlerden, Perslere, Romalılara ve onlardan da Bizans’a kadar uzanmaktadır.

Yani bu yapılar çok kısa bir zaman diliminde yapılmamıştır. Tarihi yüzyıllar öncesine dayanmakta ve pek çok topluluk bu yapıları kullanmış ve geliştirmiştir. Nüfusu 20 bin kişiyi bulan Derinkuyu yeraltı şehrinde hemen hemen her şey bulunmaktadır. Odalar, mutfaklar, eğitim yerleri, ocaklar, kuyular ve daha pek çok şey bulunmaktadır.

Derinkuyu yeraltı şehri nerde bulunmaktadır?

Derinkuyu yeraltı şehri Nevşehir’e 30 km uzaklıkta bulunan Derinkuyu ilçesinde yer almaktadır. İsmini de bulunduğu yerden alan bu yeraltı şehri pek çok özelliği il insanları büyülemektedir. Kapadokya bölgesinde bulunmakta olan bu devasa yapı peri bacalarının 85 metre aşağısında yer almaktadır. Binlerce yıldır kullanılmış olan bu yeraltı şehri içerinde pek çok gizemi de barındırmaktadır. Anadolu coğrafyasının her bölgesinde keşfedilmeyi bekleyen onlarca yapı bulunmaktadır. Bu alanlardan biriside hiç kuşkusuz Derinkuyu yeraltı şehridir. Her ne kadar bulunsa ve kazılsa da bunun gizemini bulmak, araştırmakta en az onun kadar değerli ve önemlidir.

Derinkuyu yeraltı şehrinin keşfi ve sonrasında yaşananlar;

Kapadokya’nın 85 metre altında gömülü olan bu yeraltı şehrine bağlı yaklaşık 200 irili ufaklı yeraltı şehrinin olması bu yapıyı dünyanın en büyük yeraltı şehri yapmaktadır. Tüm şehirler birbirine kilometrelerce uzanan tünellerle bağlanmış durumdadır. Derinkuyu yeraltı şehrinin hikâyesi aslında bölge sakinlerinden birisinin evinde bulduğu karanlık bir geçit ile keşfedilmiştir. Tarihler 1963’ü gösterdiğinde çalışmalar başlamış ve bugüne kadar gelmiştir. Bölgedeki pek çok kişinin evinin altında tüneller ve odacıklar bulunmaktaydı. Bölge halkı bunlar ambar niyetiyle yıllarca kullanmıştı. Ancak bunların dünyanın en büyük yeraltı şehrine ait olan odalar olduklarını bilmiyorlardı.

600’den fazla geçiş kapısı bulunan Derinkuyu yeraltı şehrinde kuru gıda depoları, ahırlar, okullar, şarap imalathaneleri ve bir şapelden oluşan karmaşık bir ağ ortaya çıktı. Bölge halkıda bu odaları bu amaçla kullanmışlardı. 1985 yılında bölge Unesco Dünya Mirası listesine eklendi. Ayrıca çok ciddi bir turist getirisi olan Derinkuyu yeraltı şehrinin bir kısmı gezilmeye açılmış durumdadır. Yılda milyonlarca turisti ağırlayan bu eşsiz yer bölge halkının ve bilgenin kalkınmasında çok büyük roller oynamıştır.

Derinkuyu yeraltı şehrinin kimlerin yaptığı ve ne aman yaptığı hala bir tartışma konusudur. Ortaya atılan sayısız teori olsa da kesinliği olmadığı için kimlerin yaptığı hala bir muamma. Ancak yapılan araştırmalar bu yeraltı şehrinin ilk kez Hititler döneminde kullanıldığını göstermektedir. Ayrıca Hititlerden sonra Frigyalıların ve onlardan sonrada pek çok imparatorluğun egemenliğine girdiği belirtilmektedir.

Milattan sonra 1. Yüzyılda yapıldığı tahmin edilen bu yeraltı şehri içerisindeki pek çok eserler insanlığı hayretler içerisine düşürmektedir. İnsanların sosyalleşmeleri için özel alanlar, ahırlar, mutfaklar, kuyular ve daha pek çok şey bu yeraltı şehrinde bulunmaktaydı. Üstelik buradaki insanlar çok uzun süre toprağın altında yaşamışlardır. Bölgenin yapısı yumuşak olduğundan taşların oyulması oldukça kolaydı. Bu yüzden pek çok yapı taşların oyulmasıyla yapılmıştır.

Video: Gizemli Tarih: Derinkuyu

Pek çok amaçla kullanılan Derinkuyu yeraltı şehri malların depolanması gibi alanlarda kullanılıyordu. Ancak Anadolu coğrafyası için birbiriyle sürekli mücadele içinde olan topumlar Derinkuyu halkının saklanmasını zorunlu kıldığından sağlam bir sığınak olarak ta kullanılmıştır. Zaten çoğu yerde de anlatıldığı üzere bu yer Romalı askerlerden kaçmak amacıyla yapılmış bir yerdir. Temel aydınlanma aleti olarak Derinkuyu’da sadece meşale kullanılmıştır. Meşaleden çıkan isler zamanla o bölgelerin kararmasına sebebiyet vermiştir. Ayrıca Derinkuyu yeraltı şehrinin en büyük özelliklerinden biriside tümellerin çok dar olmasıdır. Bunun en temel amacı savunmadır. Gelen düşman birlikleri mecburen tek sıra şeklinde geldiklerinden kolaylıkla bertaraf edilmekteydiler. Ayrıca gelenlerin yönlerini kaybetmeleri için de tüneller labirent şeklinde yapılmıştır.

Derinkuyu yeraltı şehrinde bulunan tonlarca ağırlıktaki kapılar da çok fazla dikkat çekmektedir. Tonlarca ağırlıkta olan bu kapıların dışarıdan açılması neredeyse imkânsıza yakındır. Sadece içeriden açılabilen bu kapılarda bazı delikler bulunmaktaydı. Bu deliklerden geçirilen mızraklarla askerlerin öldürülmesi sağlanıyordu. Güvenlik açısından çok özenle yapılmış olan Derinkuyu yeraltı şehrinin dünyada bir benzeri daha bulunmamaktadır. Tüm odalarda acil kaçış tünelleri bulunmaktadır. Pek çok farklı noktadan havalandırılması sağlanan bu yeraltı şehri geceleri olunca ateş yakmaktaydı. Sadece gece vakti ateş yakmalarının en büyük sebebi gündüzleri duman yüzünden yerlerinin deşifre olmamasıdır. Gece karanlığında pek fark edilmeyen duman hiçbir güvenlik sorunu teşkil etmemekteydi. 50’den fazla havalandırma bacası bulunan ve çok derin bir kuyusu olan Derinkuyu yeraltı şehri hala kazılmaya devam etmektedir. Günümüzde sadece belli bir bölümü kazılabilen Derinkuyu yeraltı şehrinin gizemleri hala sürmektedir.