Lahana hakkında mutlaka bilinmesi gerekenler nelerdir?
Lahana, beyaz ve sarı çiçekli, yıllık, iki yıllık ve çok yıllık, çoğunlukla Akdeniz çevresinde yetiştirilen bir kış sebzesidir. Avrupa ülkelerinde de yaygın olarak yetiştirilir ve kış soğuklarına oldukça iyi dayanabilen bir bitkidir. Lahana çeşitleri arasında baş lahana, kantar lahana, Brüksel lahanası, kara lahana ve kırmızı lahana bulunmaktadır. Beyaz lahananın çok önemli iyileştirici özellikleri eski çağlarda da bilinirken, bu özellikler ancak 1950 sonrasında yapılan bilimsel araştırmalarla kanıtlandı.
Lahana ve Vitamin-Mineral İçeriği
Lahana, B, C ve E vitaminleri ile potasyum bakımından zengindir. İştah, sindirim ve sinir sistemi için gerekli olan B vitamini; vücudun direncini arttıran C vitamini; büyüme ve üreme için gerekli olan E vitamini; hücrelerin, kasların ve dokuların gereksinimi olan potasyum lahanada bulunan önemli bileşenlerdir.
Lahana ve Kanserle Mücadele
Lahana, kanser hücrelerinin üremesini engelleyen kimyasal bir madde olan isotiocyanates içerir. ABD’de yapılan bir araştırmaya göre, haftada bir gün lahana yiyenlerin bağırsak kanseri olma riskleri üçte iki oranında azalmaktadır. Ayrıca lahana, vücutta biriken zehirli maddelerin atılmasını sağlar.
Kan Şekeri ve Lahana
Lahana, kan şekerini düşürücü etkiye sahiptir ve tiroit bezlerinin aktivitesini yavaşlatarak sinirleri yatıştırır. Fakat guatr hastalarının lahanayı kontrollü tüketmesi önerilir. Çiğ lahana, bazı duyarlı midelerde şişkinliğe yol açabilir. Bu durumda içilecek bir bardak kimyon çayı rahatlatabilir.
Lahana Bileşenleri ve Sağlık Üzerine Etkileri
Lahananın bileşiminde %92 su, mineraller, vitaminler, nişasta, biraz acı madde, hardal yağı glikozu ve organik asitler ve anti-ulcus faktör olarak bilinen ve U vitamini olarak adlandırılan madde bulunur. Lahana özsuyu, mide ve on iki parmak bağırsağı ülserinin tedavisinde çok etkilidir. Bu tedavi, ince ve kalın bağırsak iltihapları için de kullanılabilir.
Laktik Asit ve Bağırsak Sağlığı
Lahananın başlıca etkin maddelerinden biri de laktik asittir. Bağırsaklardaki yararlı bakterilere sağlıklı bir yaşam ortamı sağlamada bu maddenin çok önemli işlevleri bulunmaktadır. Çiğ lahananın salata biçiminde bolca yenmesi bu açıdan büyük yararlar sağlar. Bolca lahana salatası yenerek ve özsuyu içilerek, ergenlik sivilceleri, bronşiyal nezle, bağırsak tembelliği ve hatta romatizmal rahatsızlıklara karşı olumlu sonuçlar alınabilir.
Lahana Salatası Tarifi
Çiğ lahana tüketiminin faydalarından dolayı, lahanayı pişirmeden tüketmekte büyük yarar vardır. İşte lezzetli bir lahana salatası tarifi:
Malzemeler:
- 1 adet küçük lahana
- 1 kahve fincanı zeytinyağı
- 3 çorba kaşığı limon suyu
- 1 kahve kaşığı kırmızı biber
- 2 kahve kaşığı soğan suyu
- 2 kahve kaşığı tuz
- 1 çorba kaşığı domates suyu
Yapılışı:
- Lahanayı yaprak yaprak ayırarak iyice yıkayıp bir saat kadar soğuk suda bırakın.
- Kalın kısımları keserek çıkarın. Suyunu süzmesi için süzgece bırakın.
- Bir kapta zeytinyağı, limon suyu, domates suyu, tuz, kırmızı biber ve soğan suyunu çatalla vurarak iyice karıştırın.
- Lahanayı keserek salata kabına alın.
- Sosunu üstüne dökerek karıştırıp servis yapın.
Lahana Çorbası Tarifi
Lahana, vitamin açısından zengin ve kalori açısından fakir bir sebzedir. 100 gram lahanada sadece 20 kalori bulunur. Bu nedenle, kilo vermek isteyenler için lahana çorbası ideal bir seçenektir.
Malzemeler:
- 1 orta boy lahananın yarısı veya 1 paket Brüksel lahanası
- 1 büyük kereviz
- 1/2 demet maydanoz
- 3 taze soğan
- 2 dolmalık biber
- 3 domates
- 1 çay kaşığı köri
- 1 çay kaşığı biber
- 1 çay kaşığı tuz
Yapılışı:
- Lahana, kereviz, maydanoz, taze soğan, dolmalık biber ve domatesi doğrayın.
- Kısık ateşte düdüklü tencereye koyun ve üzerini kapatacak kadar su ekleyin.
- Kaynamaya başlayınca 1 çay kaşığı köri, 1 çay kaşığı biber ve 1 çay kaşığı tuz ilave edin.
- Düdüklü tencerenin kapağını kapatın ve sebzeler iyice yumuşayıncaya kadar pişirin.
- Sebzeler yumuşadığında, çorbayı ocaktan alın ve biraz soğumasını bekleyin.
- Ardından, çorbayı blenderdan geçirerek pürüzsüz bir kıvam elde edin.
- Çorba kıvamına göre su ekleyebilir ve tekrar ısıtarak servis yapabilirsiniz.
Lahananın Cilt Sağlığına Faydaları
Lahana, cilt sağlığı için de oldukça faydalıdır. İçerdiği vitaminler ve mineraller sayesinde, cildin daha sağlıklı ve parlak görünmesine yardımcı olur. Ayrıca, lahananın antioksidan özellikleri sayesinde cilt yaşlanmasını önlemeye de katkıda bulunur. Lahana maskeleri, cilt lekelerine ve sivilcelere karşı etkili bir çözüm sunar.
Lahana Maskesi Tarifi
Cilt lekeleri ve sivilceler için etkili bir lahana maskesi tarifi aşağıda verilmiştir:
Malzemeler:
- 2-3 adet lahana yaprağı
- 1 çorba kaşığı yoğurt
- 1 çorba kaşığı bal
Yapılışı:
- Lahanayı yaprak yaprak ayırarak iyice yıkayın.
- Lahananın damarlarını ince bir bıçakla çıkarın.
- Lahanayı mutfak robotundan geçirerek püre haline getirin.
- Lahanayı yoğurt ve bal ile karıştırarak homojen bir karışım elde edin.
- Temiz cildinize bu karışımı sürün ve 20-30 dakika bekletin.
- Ardından, ılık su ile maskenizi durulayın ve cildinizi kurulayın.
Lahana maskesini düzenli olarak haftada 1-2 kez uygulayarak, cilt lekelerinin ve sivilcelerin azaldığını gözlemleyebilirsiniz.
Sonuç
Lahana, insan sağlığı için sayısız faydası olan besleyici ve lezzetli bir sebzedir. Bağırsak sağlığından cilt sağlığına, kanser riskinin azaltılmasından kilo kontrolüne kadar pek çok alanda olumlu etkileri bulunmaktadır. Çiğ ya da pişirilmiş olarak tüketilebilen lahana, özellikle çiğ formda daha fazla fayda sağlamaktadır.