Patates Sadece Bir Besin mi? Kozmetikten İlaca Kullanım Alanlarıyla Şaşırtıyor!
Dünyanın en çok tüketilen besinlerinden biri olan patates, yüzyıllardır mutfakların vazgeçilmez sebzelerinden biri olmuştur. İçerdiği yüksek besin değeri, doyurucu özelliği ve geniş kullanım alanı sayesinde farklı kültürlerde pek çok farklı şekilde tüketilmektedir. Haşlama, kızartma, püre, fırınlanmış ya da cips şeklinde tüketilebilen patates, yemeklerin yanı sıra kozmetikten ilaç sanayisine kadar pek çok sektörde değerlendirilmektedir.
Patatesin Kökeni ve Tarihi
Patatesin anavatanı Güney Amerika’dır. İlk olarak İnka Medeniyeti tarafından yetiştirildiği düşünülen patates, 16. yüzyılda İspanyollar tarafından Avrupa’ya getirilmiştir. Buradan da kısa sürede tüm dünyaya yayılmıştır. Özellikle 18. ve 19. yüzyıllarda Avrupa’da temel besin maddelerinden biri haline gelmiş ve kıtlık dönemlerinde halkın açlıktan kurtulmasında büyük rol oynamıştır.
Günümüzde en fazla patates üretimi yapan ülkeler arasında Çin, Hindistan, Rusya ve ABD yer almaktadır. Türkiye’de ise patates üretimi en çok Niğde, Nevşehir, Afyonkarahisar ve Konya gibi İç Anadolu Bölgesi illerinde yapılmaktadır.
Patatesin Besin Değeri
Patates, içerdiği yüksek karbonhidrat ve lif oranı sayesinde uzun süre tok tutan bir sebzedir. Aynı zamanda vitamin ve mineral açısından da oldukça zengin bir besindir.
100 gram patatesin besin değerleri:
- Kalori: 77 kcal
- Karbonhidrat: 17.6 g
- Protein: 2 g
- Yağ: 0.1 g
- Lif: 2.2 g
- C Vitamini: %32
- B6 Vitamini: %15
- Potasyum: 429 mg
- Demir, Magnezyum, Çinko ve Folik Asit açısından zengindir.
Patatesin Sağlığa Faydaları
1. Kalp Sağlığını Korur
Patatesin içerdiği potasyum, kan basıncını düzenleyerek kalp sağlığını destekler. Ayrıca lif açısından zengin olması sayesinde kötü kolesterolü düşürerek kalp krizi ve inme riskini azaltır.
2. Sindirimi Kolaylaştırır
Patatesin içeriğinde bulunan lif, bağırsak hareketlerini düzenler ve kabızlık sorununu önler. Aynı zamanda mideyi yatıştırarak gastrit ve ülser gibi rahatsızlıklara iyi gelir.
3. Bağışıklık Sistemini Güçlendirir
Yüksek oranda C vitamini içermesi sayesinde patates, bağışıklık sistemini güçlendirir. Özellikle mevsim geçişlerinde hastalıklara karşı koruma sağlar.
4. Cilt Sağlığına Faydalıdır
Patatesin suyunda bulunan antioksidanlar, cildi besler ve yaşlanma belirtilerini geciktirir. Cilt lekeleri, morluklar ve göz altı torbaları için doğal bir çözüm olarak kullanılır.
5. Kemik ve Kas Sağlığını Destekler
İçeriğindeki kalsiyum, magnezyum ve potasyum kemik sağlığını destekler ve kasların güçlenmesine yardımcı olur. Özellikle sporcular için iyi bir doğal enerji kaynağıdır.
Türkiye’de Patates Üretimi ve Ekonomik Önemi
Türkiye, yıllık yaklaşık 5 milyon ton patates üretimiyle dünyada önemli üretici ülkeler arasında yer almaktadır. Patates üretimi en çok Niğde, Nevşehir, Konya ve Afyonkarahisar gibi bölgelerde yoğunlaşmıştır.
Sonuç
Patates, besleyici, ekonomik ve çok yönlü bir sebze olarak dünya mutfaklarında kendine sağlam bir yer edinmiştir. Dengeli ve ölçülü tüketildiğinde patates, hem lezzetli hem de sağlıklı bir besin kaynağıdır.
