Renk körü olan boğalar kırmızıya neden saldırıyor?
Bildiklerinizi unutun. Çünkü kırmızı renk boğaları sinirlendirmiyor. Yani matadorun elindeki kırmızı bayrağın, boğaların saldırmasıyla hiç bir ilgisi yok. Peki o zaman boğalar, kırmızı bayrağı görünce neden saldırıyor? Cevabı basit. Boğalar renk körü… Saldırmasının sebebi ise…
İspanya’nın meşhur boğa güreşlerini izlemişseniz görmüşsünüzdür. Elindeki kırmızı bayrağı (Muleta) sallayan matadora karşı boğa kızgın bir şekilde hareket eder ve bayrağı sallayan kişiye saldırmaya başlar.
Seyircilerin tezahüratı ile birlikte boğa, hedefini sürekli kovalar; onu yakalamaya, boynuz darbeleriyle alt etmeye çalışır. Bu savaş bazen öyle kızışır ki, boğa seyirciler ile arasındaki bariyerleri geçip, arenadan kaçıp sokaklara daldığı da olmuştur maalesef.
Peki boğayı bu kadar sinirlendiren kırmızı bayrağın hikmeti nedir diye hiç düşündünüz mü? Boğa, matadorun elindeki kırmızı bayrağı görünce neden saldırıyor?
Bu konuda bildiklerinizi unutun. Çünkü boğa, kırmızıya saldırmıyor; harekete saldırıyor. Yani boğanın kırmızı falan gördüğü yok. Matadorun ani hareketlerine, gürültüye sinirlenip saldırıya geçiyor. Çünkü boğalar renk körü. Yani Boğaları saldırıya geçiren muletanın rengi değil, matadorun hareketidir.
Ve yanlış bir bilgi daha… Bilinenin aksine boğa güreşi İspanya ile özdeşleşse de aslında orada değil, antik Yunan, Roma, Mısır ve hatta Kore ve Çin medeniyetlerinde İspanya’dan önce görülmüştür. BU gelenek zamanla İspanya’ya gelmiş ve orada kalıcı bir gelenek haline gelmiştir.
Renk körü boğalar
Uzun bir zaman boğaların kırmızı rengi görünce sinirlendiklerini sanıyorduk ama sonra bu bilginin yanlış olduğunu gördük. Aslında boğalar, kırmızı rengi ayırt dahi edemezler; zira bütün sığırlar kırmızı-yeşil renk körüdür. Boğaları saldırıya geçiren bayrağın (muleta) rengi değil, hareketidir.
Boğaların kırmızıya sinirlendiğini düşünmemiz gayet normal. Çünkü boğa güreşlerinde çok eski zamanlardan beri matadorlar hep kırmızı bayrak kullanıyor. Ve boğaların da buna tepki verdiğini gördüğümüz için böyle düşünmemiz gayet olası. Kırmızı renk ile boğalar arasında bir ilişki olduğu hep düşünülmüştür.
Ama sonra ortaya çıkan bilimsel gerçekler bildiklerimi ters yüz etti. Zira sadece boğalar değil, sığır, dana, inek, düve, buzağı, öküz hepsi aynı türden olduğu için bu hayvanların hepsi de kırmızı yeşil renk körüdür.
Deney yapmışlardı
Boğaların kırmızıya sinirlenip sinirlenmediğini test etmek üzere, Discovery Channel ekibi, bir deney yapmıştı. Bu deneyde, maketten 3 matador kırmızı, mavi ve beyaz renklerdeki muletaları arenada tutmaktadırlar ve yapılan bütün denemelerde, boğaların 3 renge de aynı derecede saldırdığı görülmüştür. Ne zaman ki muletalar dalgalandırılacak olursa, işte o zaman boğa, renk farkı gözetmeksizin saldırıya geçmektedir. Bu da, boğaların kırmızı ya da diğer herhangi bir renge değil, en fazla hareket eden cisme saldırdığını göstermektedir. Önemli olan renk değil, harekettir.
Türkiye’de de boğa güreşleri var
İspanya ve Fransa’da görülen boğa güreşleri Türkiye’de de bulunuyor. Fakat Türkiye’deki güreşlerde boğalar karşılıklı olarak dövüştürülüyor. Artvin’in Kafkasör Yaylası’nda boğa güreşleri yapılır. Her yılın Haziran ayının üçüncü haftası boyunca geleneksel olarak düzenlenen festivalin ilginç yanı boğa güreşleridir. İlin her yanından getirilen boğalar boyun kalınlığına ve kilolarına göre sınıflandırılıp güreştirilir.
Boğalar zarar görmüyor
Bu güreşler yapıldığı tarihten itibaren, boğaların zarar görmemesi ve herhangi bir şekilde eziyete uğramamaları için dikkat edilmekte, belirli kurallar uygulanmaktadır. Güreş sırasında güçsüz görülen boğanın çekilmesi halinde yenik kabul edilir ve güreş meydanında ayrılan bölümden ilgililerce boğa alandan uzaklaştırılırlar. İlgililer ellerindeki uzun sopalarla gerektiğinde güç kullanmaktadırlar. Böylece, Kafkasör boğa güreşleri, kendi kuralları içinde güç gösterisi olarak bir spor ve şenlik ortamına dönüşür.
