Tarihin 0 noktası isim değiştirdi. Karahantepe’nin keşfi ve insanlık tarihi için önemi nedir?
Mezopotamya bölgesi tarih açısından dünyanın en önemli bölgesidir. Tarihin çok eski devirlerinden beridir mücadelelere sahne olan Mezopotamya, insanlık tarihi için çok önemli bulgular ve kalıntılar barındırmaktadır. İlk medeniyetler, dünyayı etkileyecek buluşlar, yazı ve daha pek çok ilke bu bölgede atıldı. İlk dinlerin de bu bölgede çıktığı tahmin edilmektedir. Bunun en büyük kanıtı olarak Göbeklitepe gösterilmektedir.
Pek çok alanda ilklere bu bölgede atılmış ve çok zengin bir geçmişe sahiptir. Gerek iklimi gerekse zengin toprakları v e su kaynakları olsun pek çok açıdan son derece önemli bir bölge olan Mezopotamya, doğu ile batının tam ortasında yer alan bir geçiş bölgesiydi. Bereketli hilal denilen en verimli toprakların burada bulunması, Anadolu ve Asya arasında tampon bölge olması onu çok değerli yapmıştır. Bu ve bunun gibi pek çok özelliği bulunduran Mezopotamya için çok büyük savaşlar yapılmıştır. Buraya yerleşen medeniyetler tüm dünya tarihini etkileyecek buluşlara, eserlere imza atmışlardı. Örneğin dünyanın en eski destanı, en eski yazılı belgeleri hep bu bölgeden çıkmıştır.
Tüm dünya 2014 yılında Göbeklitepe ile tüm tarih algısını ve birikmiş bilgisini güncellemek zorunda kaldı. Çünkü tarihi 12 bin yıl öncesine dayanan Göbeklitepe insanlık tarihi için çok önemli bulgular bulundurmaktadır. Örneğin o dönemde insanların çok ilkel olduğu ve tapınak gibi çok büyük yapıları inşa edemeyecekleri düşünülüyordu. Ancak bu bilgi tamamen çürütülmüş durumdadır. Göbeklitepe tarihin 0 noktası olarak kabul edilmişti. Ancak Göbeklitepe keşfinin en önemli sonuçlarından birisi o bölgede diğer yapıların da olabileceğiydi. Yapılan kazı çalışmaları ile Göbeklitepe’den daha eski bir yer bulundu. Bu yere Karahantepe ismi verildi. Karahantepe Şanlıurfa kent merkezine ortalama 46 km uzaklıktadır. Tek Tek dağları milli parkı içerisinde yer almaktadır.
Karahantepe aslında 1997 yılında keşfedilmiş bir yerdi. Ancak Göbeklitepe’deki kazılar buranın biraz arka planda kalmasını sağladı. Karahantepe’de kazılar resmi olarak 2019 yılında başladı. Karahantepe de tıpkı Göbeklitepe gibi çok büyük bir alanda yapılmış bir yapıydı. En çok dikkat çeken özelliği ise T şeklindeki taş sütunların Karahantepe’de de bulunmasıydı. Üstelik 250’den fazla taş blok tespit edilmiş durumdadır. Bu yapılar Göbeklitepe’de bulunan yapıların neredeyse aynısıydı. Bilim adamları ve arkeologlar çok fazla araştırmalar yaptıysa da tam olarak ne anlam ifade ettiğini bulamadılar. Ancak en çok kabul gören görüş şudur;
“Karahantepe’de bulunan bu yapılar Göbeklitepe’den daha eski olduğu için muhtemelen Karahantepe’de yaşayanların çocukları ve ya torunları Göbeklitepe’yi inşa ettiler.”
En çok kabul görmüş ve en mantıklı görüşte budur. Çünkü Karahantepe milattan önce 15.000 yıl öncesine tarihlenmektedir. Yani Göbeklitepe’den binlerce yıl önce yapılmış bir yerdir. Ayrıca Karahantepe resmi olarak Göbeklitepe’yi geçerek tarihin en eski yeri oldu. Yani tarihin 0 noktası isim değiştirerek Karahantepe oldu.
Karahantepe’yi çok özel de değerli kılan başka bir detay daha bulunmaktadır. Bu da Karahantepe’de bulunan 3 boyutlu insan tasvirleridir. Başı insan gövdesi yılan olan çok büyük bir tasvir bulundu. Bilim adamları manasını hala tam olarak çözmüş değillerdir. Ayrıca devasa büyüklükte birden fazla fanus bulundu. Bununla beraber ana kayaya oyularak yapılmış olan bu tasvirler ve 3 boyutlu yapılar insanlığın ilk eserleri olarak kabul edilmektedir. Ana kayada bulunan küçük kanallar orada adaklar yapıldığını ve kanın o kanallar sayesinde tahliye edildiğini göstermektedir.
Video: Karahantepe | “Burada yaşayan insanlar başka bir dünyanın parçası” – DW Türkçe
Karahantepe’de bir diğer önemli ayrıntı ise sırtında leopar taşıyan insan heykelidir. Bu heykel o dönemin sanatsal becerisini ortaya koymaktadır. Ayriyeten o dönemdeki insanların yaşayış tarzları hakkında da çok önemli bilgiler içermektedir. Karahantepe’de kazılar hala devam etmektedir. Şu anda sadece yüzeyinde bulunanlar bile tüm dünya tarihini değiştirmeye yetmiş durumdadır. Ayriyeten Göbeklitepe ve Karahantepe haricinde o bölgede daha bir sürü kazılmayı bekleyen ören yerleri bulunmaktadır. Bu ören yerlerinin hepsi Şanlıurfa sınırları içerisinde yer aldığından son dönemlerde Şanlıurfa’ya olan ilgide her geçen gün daha da artmaktadır.