Tetanoz nedir, tetanozun belirtileri nelerdir?
Yununca’da “tetanos” kelimesinden gelmekte olan Tetanoz, bir bakteriyel sinir hastalığıdır. Ölümcül olabilen bu sinir hastalığına neden olan bakteriye ise “Clostridium tetani” adı verilmiştir. Çok uzun yıllardır bilinen bir hastalık olan tetanoz, M.Ö. 1600 senelerine ait el yazmalarında ve Hipokrat’ın Antik Yunan dönemine ait olan el yazmalarında klinik karakteristikleri çıkartılmıştır. Bu yazımızda sizlere tetanoz hastalığının ne olduğundan ve tetanoz hastalığının belirtilerinden bahsedeceğiz.
Tetanoz nedir?
Günümüzde aşısı olan hastalıklardan biri olarak karşımıza çıkan tetanoz, normal şartlarda bağırsaklarda yaşayan Clostridium tetani bakterilerinin bir yara ya da sıyrık nedeni ile kana bulaşması durumudur. Bu bakterinin kana karışması, çok hızlı bir şekilde üremesine neden oluyor ve bu kadar fazla üreyen bu bakteri vücutta toksin madde üretiyor. Bu toksin maddeler de belirli bir sürenin ardından omuriliğe ve beyne ulaşarak sinir sisteminin iletişimini bozuyor. Sinir sistemineki bu iletimsizlik nedeni ile sürekli olarak kişi, kas spazmları yaşamaya başlıyor. Tetanoz hastalığının klinik olarak dört farklı çeşidi bulunuyor. Bu çeşitler ise şu şekildedir:
- Jeneralize (yaygınlaşmış) tetanoz: Tetanozun en sık karşılaşılan türlerinden biridir. Hipertansiyon, taşikardi, terleme, çene kilitlenmesi ve benzeri semromlar ile gözlemlenmektedir.
- Neonatal tetanoz: Yeni doğmuş olan insanlarda gözlemlenen bu tetanoz türü, genel olarak göbek bağının steril olmayan bir şekilde kesilmesinden kaynaklanabilir. Daha çok gelişmemiş toplumlardaki çocuklarda görülen bu tetanoz süresinin tesiri çok kısadır. Çünkü yeni doğmuş olan bebeklerin sinir sistemi çok kısa oluyor.
- Sefalik tetanoz: Daha çok kafa travmalarından sona gözlemlenen bu tetanoz türü, kraniyal sinirleri tutması ile bilinmektedir.
- Lokal tetanoz: Sadece tek bi kas grubunda gözlemlenen bu tetanoz türü, en sık karşılaşılan tetanoz cinsidir.
Tetanoz neden olur?
Tetanoz hastalığına neden olan Clostridium tetani bakterisi, normal şartlarda toprakta ve memeli canlıların bağırsaklarında yaşamaktadır. Ancak yaşana. bir kaza sonucu açık yaralardan bu bakteri, vücudumuzdaki dolaşım sistemine karışıyor ve çok hızlı bir şekilde üremeye başlıyor. Bu bakteri vücuttaki inkübasyon süresini tamamladıktan sonra ise metalloproteaz tetanospazmin adındaki bir toksin maddenin vücutta yayılmasına neden oluyor. Bu toksin made de dolaşım sistemi aracılığı ile vücuttaki her organa ulaşıyor. Beyin ve omuriliğe ulaşan metalloproteaz tetanospazmin adındaki toksin madde, ilk olarak vücudun sinir sistemini alt üst ediyor. ve kişinin kas spazmaları yaşamasına neden oluyor. Özellikle beyin kökündeki sinir hücrelerinin iletimini bozan bu hatalıktan sonra kişide istemsiz bir şekilde oluşan kasılmalar gözlemlenmektedir. Eğer tetanoz hastalığı kısa süre içerisinde tedavi edilmez ise kişinin hayatı tehlikeye girebilir.
Tetanoz belirtileri nedir?
Tetanoz hastalığının teşhisinin konulabilmesi için uğraştırıcı klinik testlere gerek yok. detaylı bir muayene snrası kişiye tetanoz teşhisi rahatlıkla konulabilmektedir. Bunlara ek olarak tetnoz olan bir kişinin göstermiş olduğu semptomlar aracılığı ile de bu hastalığın teşhisi çok kolay bir şekilde konulabilmektedir. Tetanoz hastalığının neden olduğu birçok farklı semptom vardır. Bu semptomlar genel olarak birbirleri ile benzer olabildiği gibi bu sempromları yaşamak, bazı durumlarda ölümcül olabilmektedir. Bu yüzden de karşınızda bir kişi bu tarz semptomlardan bir tanesini yaşıyorsa, hiçbir müdahalede bulunmadan acil servise haber verilmesi gerekmektedir. Tetano hastalığının belirtileri şu şekildedir:
- Çene kaslarında spazmlar ve sertlik oluşması
- Ense kaslarında sertlik oluşması
- Yutkunmada zorluk yaşama
- Karın kaslarındaki gereksiz sertlik
- Çok hafif uyaranlarda bile (yüksek ses, fiziksel temas, ışık) yaşanan acı verici ve dakikalar süren spazmlar
- Yüksek ateş
- Sürekli olarak terleme
- Yükselmiş kan basıncı (yüksek tansiyon)
- Hızlı kalp atışı
Tetanozun tedavisi nasıl yapılır?
Çok uzun yıllardır bilinen bu hastalığın bir tedavisi vardır. Ancak insanlar, bu hastalığa karşı öncelile aşı yöntemi ile kendilerini koruma altına lamalı. bebeklikten itibaren belirli aralıklar ile yapılamakta olan tetanoz aşısı ile bu hastalığa karşı kendinizi koruma altına almış olacaksınız. Ancak yetişkin kişilerin de belirli aralıklar ile pekiştirme aşılarını eksiksiz bir şekile yapması tavsiye edilmektedir. tetanoz hastalığına yaklanan bir kişi genellikle antibiyotik ve ilaçlar ile tedavi edilmektedir. Fakat hastalığın yayılımına ve çeşidine göre farklı tedavi yöntemleri de uygulanabilmektedir. Bu hastalığın kasılmalara neden olması nedeni ile sakinleştirici ve antitoksin ilaçlar da tetanoz tedavisi sırasında kullanılan bazı yöntemlerden biridir.