Bu madende dünyada birinciyiz! Türkiye’de tüm dünyanın ihtiyacını 1000 yıl boyunca karşılayacak ‘dev rezerv’ bulundu

Dünya üzerinde çıkarılması ve işlenmesi zor bazı madenler olduğunu hepimiz biliyoruz. Ve bu madenlerin coğrafi dağılımları ile kullanım şekilleri de değişiyor. İşte çıkarılması zor olan ve de işlenme koşulları el vermediği takdirde yalnızca bir maden olarak kalacak maddelerden biri de bor. Mutfakların en değerlisi ısıya dayanıklı borcam tepsilerin ana maddesi olarak tanıdığımız ve bunun yanı sıra jet yakıtı olarak bile işlev görebileceğine dair söylentiler bulunan bor, Dünyanın geri kalanından neredeyse 2 kat daha fazlası ülkemizde bulunan bir maden.

Bor madeninde dünya birincisi

Türkiye bor madeni bakımından dünyada bulunan en zengin ülke. Öyle ki bu madenin yüzde 73 kadarlık bir kısmı topraklarımızda bulunuyor ve yalnızca küçük bir kısmı çıkarılarak işlenmekte. Bu durumun ana nedeni ise bor madeninin daha çok Doğu Anadolu bölgesi topraklarında yoğunluk sahibi olması ve bu bölgede yaygın olan dağlık bölgelere zarar vermeden madene erişimin zor oluşu.

Yerkürenin ana maddesi olan toprak ile bütünleşik halde yer altında bulunan bu madeni çıkarmak istediğimiz zaman ise dağlık bölgelere ve yerleşim yerlerine zarar vermeden işlem yapmak gerek ki bu işlemlerin kolaylaştırma aşaması hala sürmekte. Gelişen teknoloji ile çıkarılması yaygınlaşan ve tahmini olarak ilerleyen yıllarda daha da yaygın şekilde çıkarılacak olan bor madeni için ise dünyanın gözü Türkiye’de.

Bor madeninin özellikleri

Bor madeni, bor elementinin doğal olarak bulunduğu bir maden türüdür. Bor, bir metalloid elementtir ve genellikle kükürt, silisyum ve oksijen gibi diğer elementlerle birleşerek karışık olarak bulunur. Bor madenlerinin özellikleri şunlardır:

1. Bor madenleri genellikle kükürt, silisyum ve oksijen gibi elementlerle birlikte bulunur ve bu nedenle bor madenleri çoğu zaman karışık madenler olarak adlandırılır.
2. Bor madenleri, yüksek sıcaklıklarda eriyebilen, kırılgan ve kolayca kırılabilen kristal yapısına sahiptir.
3. Bor madenleri, genellikle kükürt, silisyum ve oksijen gibi elementlerle birlikte bulunur ve bu nedenle bor madenleri çoğu zaman karışık madenler olarak adlandırılır.
4. Bor madenleri, yüksek sıcaklıklarda eriyebilen, kırılgan ve kolayca kırılabilen kristal yapısına sahiptir.
5. Bor madenleri, genellikle kireçtaşı, volkanik kayaçlar ve volkanik kayaçların içinde bulunur.
6. Bor madenleri, insan sağlığı için önemli olan bor elementinin kaynağıdır ve çeşitli endüstriyel uygulamalar için kullanılır. Örneğin, bor madenleri, cam yapımında, metalurjik işlemlerde, kaynak yapımında ve plastik üretiminde kullanılır.
7. Bor madenlerinin en yaygın örnekleri borax, kernit ve colemanit’dir. Bu madenlerin yanı sıra, bor madenleri arasında bor külçesi, ulexit ve sassolite gibi diğer örnekler de bulunur.

Dünyanın 1000 yıllık ihtiyacını karşılıyor

Dünya üzerinde bor madenleri bakımından ülkemiz kadar zengin bir coğrafi bölge yok. Hatta öyle ki, Türkiye sınırları içerisinde yer alan bor madeni, dünyanın geri kalan bölgelerinde bulunanın iki katından dahi fazla. Dünyanın geriye kalan bor madenleri çıkarılıp tamamen tüketilse bile ülkemizde yer alan maden yoğunluğu ile dünya 1000 yıl kadar uzun  bir süre daha bor madenine erişebilir. Bilinen net bor madeni rezervi bakımından bakıldığında ise Türkiye sınırlarında yer alan bor madeni rezervi yaklaşık olarak 3.3 milyar ton iken dünyanın tamamında ise bor rezervi miktarı 4.5 milyar ton şeklinde kaydedilmiş durumda.

Dünya ülkelerinde ne kadar bor var?

Bor rezervinin yaklaşık olarak yüzde 73’ü Türkiye’de bulunurken, en yakın takipçisi ise Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya oluyor. Amerika Birleşil Devletleri yüzde 6, Rusya yüzde 6 olmak üzere bu iki ülkede toplamda yüzde 12 kadar bir oranda bor çıkıyor. Bu iki ülkenin hemen ardından ise Çin yüzde 5 kadar bir rezerv ile takip ediyor. Geri kalan bor rezervi ise Şili, Peru, Bolivya ve Arjantin gibi ülkelere dağılmış durumda.

Türkiye’de bor olmasa ne olurdu?

Dünya bor rezervi listesinde yer alan ülkemizde eğer hiç bor olmasaydı, tüm dünyada toplamda 1,2 milyar ton bor rezervi bulunacaktı. Bu da önümüzdeki 300-400 yıl kadar bor ihtiyacının karşılanmasını sağlayan bir durum. Ancak ülkemizde bulunan bor rezervi de kullanıldığında ise yaklaşık olarak 1500 yıl daha bu kullanım miktarı ile bor sürekliliği sağlanabiliyor. Geçtiğimiz yıl ise ilk defa dünya genelinde yıllık bor kullanımı 4 milyon tonu geçti. Eğer bu şekilde yükseliş devam ederse beklenenden daha kısa sürede bor rezervi tükenebilir.

Bor madeni ve Türkiye

Türkiye, dünyada bor madenleri bakımından zengin bir ülkedir ve bor madenlerinin çeşitli yerlerinde bulunmaktadır. Türkiye’de bor madenleri özellikle Biga, Çanakkale, Balıkesir, Bilecik, Bursa, Eskişehir, Kütahya, Manisa ve Muğla gibi illerde yaygın olarak bulunur.

Türkiye’de bor madenlerinin çoğu, volkanik kayaçların içinde yer alır ve genellikle kireçtaşı, volkanik kayaçlar ve volkanik kayaçların içinde bulunur. Türkiye’de bor madenleri arasında en yaygın olanları borax, kernit ve colemanit’dir.

Türkiye’de bor madenleri çeşitli endüstriyel uygulamalar için kullanılır. Örneğin, bor madenleri, cam yapımında, metalurjik işlemlerde, kaynak yapımında ve plastik üretiminde kullanılır. Ayrıca, bor madenleri, insan sağlığı için önemli olan bor elementinin kaynağıdır ve çeşitli ilaçların üretiminde kullanılır.

Türkiye’de bor madenlerinin üretim ve işleme işlemleri, genellikle özel sektör tarafından yapılmaktadır. Ancak, Türkiye’de bor madenlerinin üretim ve işleme işlemleri ile ilgili olarak çeşitli yönetmelikler ve düzenlemeler bulunmaktadır. Bu yönetmelikler ve düzenlemeler, bor madenlerinin çevre ve insan sağlığı açısından güvenli bir şekilde üretilmesini ve işlenmesini sağlar.

Bor nerelerde kullanılıyor?

Bor en yaygın kullanım alanı ile ısıya dayanıklı cam yapımında kullanılıyor. Fakat bilinen şu ki, bor tam bir yan ürün. Yani birçok ürünün içerisinde yüzde 16’ya kadar bor görmek mümkün. Bor madeni en çok kullanım alanı olan dayanıklı cam üretiminde yıllık kullanılan rezervin yüzde 50’si şeklinde kullanılıyor. Yüzde 16 kadarı ise verimli gübre üretiminde ve yüzde 15’i seramik sektöründe kullanılıyor. Bor madeninden geriye kalan yüzde 19-20 kadarlık kısım ise diğer sektörlerde kullanılmakta.