Uzun süre ekran karşısında kalmanın zararları nelerdir? Bu zararları en aza indirmenin yolları
Teknolojik aletlerin insan sağlığına zararı var mıdır?
Günümüz dünyasının en büyük gerçeklerinden birisi hiç kuşkusuz teknolojidir. Özellikle son 50 yılda artan bu teknoloji her ne kadar insanların işini kolaylaştırsa da pek çok zararları da bulunmaktadır. İlk başlarda bunun farkına varılmaması gayet doğaldır. Çünkü ilk kez kullanılan bir aletin zararlarını kısa sürede tespit etmek elbette çok güçtür. Ancak artan vakaların ve yapılan bilimsel çalışmaların neticesinde teknolojinin insan sağlığına çok büyük zararları dokunmaktadır. Pek çok insan günün belli saatlerinde televizyon, tablet, bilgisayar ve telefon gibi elektronik cihazların ekranlarına bakarak geçirmektedir. Bu ekranlara bakma süresi ve bu araçları kullanma süresi beraberinde pek çok hastalığı ve problemi getirmektedir. Örneğin elektronik cihazların ekranlarına çok fazla bakan birisinin zamanla gözlerinde şiddetli ağrıların baş göstermesi kaçınılmaz bir sondur. Nitekim geçtiğimiz son 10 yılda pek çok göz problemi tespit edilmiştir. Bu göz problemlerinin çok büyük bir kısmı teknolojik aletlerin uzun süre kullanılmasından kaynaklanmaktadır.
Küreselleşen ve sürekli gelişen dünyada insanlar çok fazla ekran ışığına maruz kalmaktadır. Özellikle cep telefonlarının artması ve hemen hemen her insanın elinde bir akıllı telefonun bulunması beraberinde pek çok problemi getirmiş durumdadır. Telefonlarda geçirilen süreler bazı insanlar için yarım saat bile sürmezken bazı insanlar için çok uzun saatlere karşılık gelmektedir. Yapılan pek çok bilimsel araştırmaya göre artan bu teknolojik aletlerin doğru ve bilinçli kullanılmadığı durumlarda insan sağlığının çok ciddi bir şekilde tehdit edildiği saptanmıştır. Ancak günümüzde çoğu insan günün 5-6 saatini teknolojik aletlerle geçirmektedir. Özellikle genç kesimlerin teknolojiye olan merakları onlarda pek çok hastalığın ve rahatsızlığın da görülmesine neden olmuş durumdadır. Bu rahatsızlıklar hafife alınacak rahatsızlıklar olmadığından çok dikkat edilmesi gerekmektedir.
Teknolojik aletlerin armasına bağlı olarak insanlarda görülen rahatsızlıklar nelerdir?
Göz yorgunluğu ve göz hastalıkları;
Teknolojik aletlerin belkide en büyük zararı gözlerin sağlığını bozmasıdır. Elbette bunun için alınacak bir sürü önlem bulunmaktadır. Hayatımızın her alanına nüfuz eden teknoloji evlerimize hatta ceplerimize kadar girmiş durumadır. Hemen hemen her insanın elinde bir cep telefonu bulunmaktadır. Aynı zamanda sokaklarda, kafelerde ve restoranlarda pek çok teknolojik alet bulunmaktadır. Bu aletlerin ışığı en çok gözlerin yorulmasını ve zamanla gözlerde pek çok hastalığın baş göstermesine neden olmaktadır. Son yıllarda çok fazla artan göz hastalıkları uzun süre ekran ışığına maruz kalmaktan kaynaklandığından pek çok uzman teknolojik aletlerin sınırlı kullanılması fikrini ortaya atmıştır. En mantıklı ve en doğru olanı da budur. Ancak çoğu insan özellikle genç kesimler bu uyarıları pek fazla umursamamaktadır. Son dönemlerde ortaya çıkan belli başlı oyunlarda pek çok insanın ekranlara bağımlı olmasına neden oluş durumdadır.
Bağ ağrıları;
Uzun süre ekran karşısında kalmak gözleri yorduğu gibi baş ağrılarına da neden olmaktadır. Özellikle çok uzun saatler hiç yerinden kalkıp elini yüzünü yıkamayan insanlarda çok şiddetli baş ağrılarının meydana geldiği tespit edilmiştir. İnsanlar gün içerisinde telefona, televizyona ve ya bilgisayara ne kadar maruz kalırlarsa bu ağrıların oluşma ihtimalide o kadar artmaktadır. Sosyal medyanın ortaya çıkması, çok oyunculu online oyunların çıkması ve daha pek çok şeyin ortaya çıkması insanları daha da bilgisayara, telefona ve tablete çekmiş durumdadır. Uzmanlar uzun süre ekran karşısında kalmanın çok büyük baş ağrılarına neden olduğunu tespit etmiş ve bundan uzak durulması gerektiğini de belirtmişlerdir. Çünkü hiç istenmeyen pek çok hastalığın baş göstermesi oldukça olasıdır. Onun için mutlaka ekran karşısında geçirilen süreyi kısaltmak gerekiyor.
Sırt ve boyun ağrıları;
Özellikle bilgisayar karşısında sürekli zaman geçirenlerin en büyük şikâyeti sırt ve boyun ağrılarıdır. Çünkü doğru bir şekilde oturulmadığından baş genellikle öne doğru eğik olmaktadır. Tabi bunun yanında sırtta eğilip bükülmekte ve kambur gibi duruş ortaya çıkmaktadır. Zamanla insanlar bu duruma alıştıklarından doğru bir şekilde oturamamaktadır. Bu da sırt ve boyunda pek çok problemin meydana gelmesini sağlamaktadır. Bu durum aynı zamanda insanların duruşunu da çok fazla etkilemekte ve bozmaktadır. Özellikle uzun saatler doğru oturmayanların daha kambur gibi yürüdükleri tespit edilmiştir. Bu insanlara bunun nedeni sorulduğunda dik bir şekilde yürümekte oldukça zorlandıklarını söylemektedirler.
Uykusuz kalmak;
Uyku hiç kuşkusuz insanların dinlenmesi ve bir sonraki güne daha enerjik kalkmaları için çok önemlidir. Ancak bazı durumlarda maalesef ki yeteri kadar uyku uyumamaktayız. Özellikle ekran karşısında çok fazla zaman harcandığında bazen uyku uyumaya vakit kalmamaktadır. Aslında vücudun kendini toparlaması için uyuması şarttır. Ancak çok fazla telefonla ve ya bilgisayarla oynamak uykusuz kalmaya neden olabilmektedir. Uykusuzluk sonucunda pek çok hastalıkta oluşmaktadır. Bu konuyla alakalı yapılan pek çok bilimsel araştırma mevcuttur. Bu araştırmalar neticesinde uykusuz kalan insanların daha agresif, stresli, kaygılı, halsiz ve kolay hasta olma eğilimi olduğu tespit edilmiştir. Vücut direnci zamanla kırıldığı için hastalıkların vücuda bulaşma riski daha da artmaktadır. Ayrıca stres, kaygı ve halsizlik gibi pek çok problemde insanların tükenmişlik sendromuna yakalanmalarına neden olmaktadır. Günde insanların ortalama olarak en az 7 saat uyumaları gerekmektedir. Elbette bireysel farklılıklar bulunmaktadır. Ancak günlük uyku miktarının ne altında ne de üstünde olmak gerekir. Uyku saati mutlaka önceden belirlenmelidir. Yapılacak işlerde o saate göre ayarlanmalı ve düzenlenmelidir.
Kilo problemleri;
Ekran karşısında durmakla kilo almanın hatta obeziteye yakalanmanın ne alakası var diye düşünebilirsiniz. Ancak yapılan bilimsel araştırmalara göre obeziteye yakalanan insanların çok büyük bir kısmı günlerinin çoğunu ekran başında geçiren insanlardır. Sürekli aynı yerde durduklarından ve hareket etmediklerinden dolayı aşırı kilo almaktadırlar. Temel ihtiyaçlarını da genellikle ekran karşısında karşıladıkları için vücut sürekli olarak yağ depolamaktadır. Bu aynı zamanda kanser, damar tıkanıklığı ve kalp krizine de neden olabilmektedir. Aşırı kilolar vücutta pek çok organın işlevini yerine getirememesine neden olabilmektedir. Ayrıca damarların tıkanmasına ve kalp krizine neden olduklarından ölüme kadar gitmektedir.
Üretkenlik ve yaratıcılık duyguları körelmektedir;
Uzun süre ekran karşısında kalmak insanların fiziksel olarak ağrılar yaşamasına sebebiyet verdiği kadar üretkenlik ve yaratıcılık açısından da pek çok probleme yol açmaktadır. Çok fazla ekrana bakan birisi aşırı yorgun olacağından istenilen başarıya ve üretkenliğe ulaşamayacaktır. Aynı zamanda yaratıcılık duygusu da zamanla körelecektir. Çünkü her istenilen şeye saniyeler içerisinde ulaşabileceği için ekstra bilişsel bir süreçten geçmemektedir. Verimin düşmesi ve yaratıcılığın sekteye uğramasında ekranlar karşısında geçirilen süre çok önemlidir. Süre ne kadar kısa olursa üretkenlik ve yaratıcılık o kadar çok gelişme gösterecektir.
Ekranların verdiği zararlardan kurtulmak için neler yapılmalıdır?
Uzun süre ekran karşısında kalmanın insan sağlığına pek çok zararı dokunmaktadır. Bu zararlar geri dönüşü olmayan sonuçlara bile yol açabilmektedir. Bu zararları küçük uygulamalarla en aza indirmemiz mümkündür. Örneğin her 25 dakikada bir elimizi ve yüzümüzü mutlaka yıkamalı ve 5 dakika yürümeliyiz. Aynı zamanda telefonun, tabletin ve ya bilgisayarın ekran ışığını olabildiğince kısarak ışığın zararlarını en aza indirebiliriz. Günde sadece belirli saatlerde ekran karşısında zaman geçirilmelidir. Onun dışındaki saatlerde çok acil olmadığı sürece ekranlardan uzak durulmalıdır. Ayrıca odanızda kaktüs bulundurabilirsiniz. Kaktüsler radyasyonu engellediğinden ekranların vereceği zararı en aza indirmektedir. Bu ve buna benzer daha pek çok adımla ekranların verdiği zararlardan kurtulmak mümkündür.