Emeklilikte yaşa takılanlar nelere dikkat etmeli? Altın ve Para Piyasaları Uzmanı İslam Memiş, EYT ile ilgili uyardı
Emeklilikte yaşa takılanlar, son dönemde gündemde en çok yer alan konu olan EYT ile ilgili açıklamaları ilgiyle takip ediyor. Konuya ilişkin birtakım açıklamalar bulunuyor ancak bazı şartları henüz anlayamamış olanlar mevcut. Altın ve Para Piyasaları uzmanı İslam Memiş, konuya ilişkin Soru.com.tr’ye önemli açıklamalarda bulundu. Hükümet kanadından EYT ile ilgili önemli açıklamaların gelmeye devam ettiğini söyleyen Memiş, kapsamlı bilginin aralık ayında Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklanacağını belirtti. İşte İslam Memiş’in emeklilikte yaşa takılanları aydınlatacak olan açıklamaları.
İslam Memiş, sözlerine “Merhaba arkadaşlar, bugünkü konumuz EYT, yani emeklilikte yaşa takılanlar. Malum, son aylarda herkes bu tarafa odaklandığı için hükümet tarafından da oldukça yoğun açıklamalar gelmeye devam ediyor. EYT hakkı geri verileceği için bu konuyla alakalı çalışmalar da hızlandı. Aralık ayında sayın bakanın ve sayın cumhurbaşkanının söylemleriyle kamuoyu ile kapsamlı bir şekilde paylaşılacak. Geçen hafta yine gelen haber akışlarında kapsamlı bir çalışmanın oluştuğunu ve aralık ayında yani 2023 yılı gelmeden de bunun kamuoyuna açıklanacağına dair bilgiler de geliyor. Ben de bu konuyla alakalı mali müşavir arkadaşlara gittim ve onlarla istişare yaptım. Emeklilikte yaşa takılan arkadaşlar için, EYT’liler için acaba EYT kanunu çıkmadan önce de vatandaşların, bizlerin nelere dikkat etmesi gerekiyor, hangi uyarıları dikkate almamız gerekiyor, hangi hamleler yapmamız gerekiyor gibi birkaç uyarıda bulunacağım.” diyerek başladı.
İzleyin: EYT öncesi mutlaka kontrol edilmesi gerekenler. İslam Memiş uyardı
Bu hususlara dikkat etmeniz gerekiyor
Şimdi, 4A, 4B, 4C ile çalışanlar var arkadaşlar. 4A grubundakiler çalışan kesim, 4B’liler işverenler, 4C’liler de kamu işçisi. Bunları ilk önce e-Devlet sisteminden kontrol ederken bu gruplarınızın doğru olup olmadığını, yanlış olup olmadığını mutlaka kontrol etmeniz gerekiyor. Hangi grupta olan sigortalısınız bunları dikkatle takip etmeniz gerekiyor. Bir de hizmet birleştirmesi varmış arkadaşlar. Hizmet birleştirmesi şöyle oluyor; mesela önceden kamu işçisiydiniz, istifa ettiniz özel sektöre geçtiniz. Sigortalı bir çalışandınız, kendi işlerinizi açtınız ve Bağkur’a geçtiniz. Burada da hizmet birleştirmesi yapılıyor ve dolayısıyla da buradaki hususlara da dikkat etmeniz gerekiyor. Hizmet birleştirmesini de genelde mali müşavirlerinize danışarak, muhasebecilerinize danışarak veya sigorta il müdürlükleri veya ilçe müdürlüklerine giderek de çözebilirsiniz. Böyle bir problem olup olmadığını da direkt mali müşavirlerinizden, muhasebecilerinizden veya il ve ilçe sigorta müdürlüklerinden de kolayca öğrenebilirsiniz.
Tarih belli oldu
Tarih belli: 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olanlar bu haktan yararlanıyorlar. Tarih noktasında Türkiye’de bir tartışma yok. Ancak sigorta numarası farklı ulaşmış olabilir, sigorta numaranız da farklı isme kaydırılmış olabilir. Ben böyle bir şey olabilir mi diye sorduğum zaman dokümanları çıkardılar ve önüme koydular. Kaç yıldan beri bir hanımefendinin üzerinde olan bir sigorta numarası var. Ama 1 ay sadece aynı sigorta numarası farklı bir isimde görüldüğü için maalesef bu sayılmıyor. Bu gibi aksaklıklar, bu gibi yanlışlıkları düzeltmek için de yine sigorta ilçe müdürlüklerine giderek müracaat etmeniz gerekiyor. Sigorta numaranız, T.C. kimlik numaranız gibi sabit. Sigorta dökümlerinizde adınız var, her şeyiniz var. Ama bir ay sigorta sicil numaranız sizin olsa da isim farklı olabiliyor ve dolayısıyla da bu yanlışlığın mutlaka giderilmesi gerekiyor. Aynı anda bir çok iş yerinde sigortalı görünebilirsiniz, böyle bir yanlışlık da olabilir. Ama sizin burada baz almamız gereken gün sayısı. Bunun çok önemli olduğunu söylüyorlar.”
Staj süresi sayılmıyor
“Staj süresi ile alakalı bazı problemler de varmış. Staj süresi sayılmıyormuş, onu da göz önünde bulundurmanız lazım. Bir de e-Devlet üzerinden arama motoruna Çalışma Hayatım” yazdığınız zaman geçmiş döneme ait bütün sigorta bilgilerinizi, A’dan Z’ye her şeyi görebiliyorsunuz. Ancak yine şöyle bir uyarı var, buradaki bilgiler kesin değildir çünkü bu günlerin tek tek toparlanması vs. biraz daha uzun bir mevzu. Öyle olduğu için kesinlikle yine sigorta il ve ilçe müdürlüklerinde veya mali müşaviriniz, muhasebeciniz tarafından da bizzat kontrol edilmesi gerekiyormuş. Çünkü burada da mağduriyetler oluşabiliyor. Yine bu yasa çıkmadan önce mutlaka yine e-Devlet üzerinden, il sigorta müdürlükleri, ilçe sigorta müdürlükleri tarafından da çıktılarınızı almanız gerekiyor ve güzelce bunu kontrol ettirmeniz gerekiyor mali müşavirinize. Herhangi bir yanlışlık varsa bunu tekrar düzeltmek için önünüzde 2 – 3 aylık bir süreç var bunu mutlaka değerlendirmeniz gerekiyor. Hatta 3 ay bile yok 2 buçuk aylık bir süreç var. Çok güzel bir şekilde değerlendirmeniz gerekiyor. Yine 8 Eylül 1999’dan önce bir yerde çalışmış olabilirsiniz. Kendinizi de sigortalı olarak biliyor olabilirsiniz ve gönül rahatlığıyla da bugüne kadar hiç kontrol etmemiş de olabilirsiniz. Çalışmışsınız ancak sigortanız ödenmemiş yani girişiniz yapılmamış ise ve bunu ispatlayabilirseniz yine karşı tarafa dava açarak veya farklı uygulamaları devreye sokarak yine bu girişlerinizi saydırmanız gerekiyor. Varsa bu tarihten önce yanlışlıklar, bunları düzelmesi için de az bir süreniz kaldı onu da hatırlatmak isterim.”
Emeklilikte yaşa takılanların tedbirini alması gerekiyor
Kanundan umarım bütün EYT’liler faydalanacak. Benim kişisel düşüncem şu, “Şu yaş grubuna şu kadar kesinti, bu yaş grubuna bu kadar kesinti” diye bir süreç olabilir diye ben tahmin ediyorum. Sen emekli oldun bu kadar alacaksın değil de her yaş ayrı bir kesinti yapmak suretiyle böyle bir sürecin olabileceğini tahmin ediyorum. Sonuca baktığımız zaman, EYT bekleyen arkadaşlar da mutlaka en azından sadece e-Devlet üzerinden görmüş olduğu, ekrandan görmüş olduğu bilgilerden yola çıkarak değil de, bir mali müşavire, bir muhasebeciye, bir il ve ilçe sigorta müdürlüklerine giderek genel bir durumunu tekrar sorgulatırsa, herhangi bir sürprizle karşılaşmazsa iyi olur. Eğer bir yanlışlık varsa, bugüne kadar var farkına varmadığımız bir şey olmuşsa da doğru bir zamanlama yapmanın doğru bir karar olduğunu düşünüyorum. O yüzden, emeklilikte yaşa takılan arkadaşların bu süreci beklerken önceden tedbirini alması gerekiyor, önceden hazırlıklarını yapması gerekiyor. Geçmişe dair kafasında hiçbir soru işaretinin kalmaması gerekiyor. Bu yasal süreç, bu yasal zaman dolduktan sonra da bugünlerin kıymetini de aslında hiçbir şeyin dolduramayacağını da hep beraber görmüş olacağız. O yüzden bu uyarılar önemliydi. Bu konuda uzman olmuş mali müşavir arkadaşlardan da bilgi aldım, destek aldım; bu almış olduğum bilgi ve destekleri de size anlatmış oldum.
Zaman daraldı
“Emeklilikte yaşa takılmış arkadaşların, ne olursa olsun mutlaka bu önümüzdeki 2 buçuk aylık sürece sadece e-Devlette görmüş olduğu bilgilerden yola çıkarak değil, detaylı bir şekilde maliye müşaviri ile, muhasebecisiyle, il sigorta müdürlükleri ile irtibat haline geçmesi lazım. Bir aksaklık varsa bunu mutlaka tespit etmesi gerekiyor, zaman daraldı. Bu zaman içerisinde yapmış olduğunuz her hamle size katkı sağlayacaktır. Parayla satın alamadığınız tek şey zamandır. O zaman diliminden geçiyoruz, o yüzden bu konulara dikkat ederseniz iyi olur.